Łechtaczka – gdzie się znajduje? Jaką pełni funkcję? Jak ją stymulować?

Łechtaczka – co to jest? Gdzie się znajduje?

Łechtaczka to nieparzysty żeński organ płciowy odgrywający ważną rolę w odczuwaniu podniecenia seksualnego. Jest kobiecym odpowiednikiem prącia, a jej budowa przypomina budowę męskiego członka: wyrasta z wzgórka łonowego, ma żołądź, napletek i szybko wypełniające się krwią ciała jamiste, które powiększają ten narząd w chwili podniecenia¹.

Mimo jej niewielkich zewnętrznych rozmiarów (ok. 4/5 znajduje się wewnątrz organizmu), łechtaczkę bardzo łatwo dojrzeć. Umiejscowiona jest tuż pod wargami sromowymi większymi, w okolicach warg sromowych mniejszych i powyżej cewki moczowej. Natomiast jej wewnętrzne odnogi niejako otaczają pochwę². To najbardziej erogenny i unerwiony obszar kobiecego ciała – a nawet ludzkiego ciała w ogóle, bowiem w porównaniu z nim męskie prącie ma 2 razy mniej zakończeń nerwowych³. Co ciekawe, podczas podniecenia seksualnego kobiety doświadczają wzwodu łechtaczki: organ ten zwiększa wtedy swoją zewnętrzną długość nawet do 7 cm!²

Fakt, że kobiety mają łechtaczkę, przez wieki budził kontrowersje, jako że uznawano ją za organ nieczysty; zaowocowało to zwyczajem usuwania jej (żeńskie obrzezanie) w pewnych kulturach, a w konsekwencji – trwałego okaleczenia tysięcy, jeśli nie milionów kobiet; obecnie rzezanie dziewczynek utrzymuje się w krajach afrykańskich i azjatyckich; zgodnie ze stanowiskiem WHO jest ono uznawane za przemoc wobec kobiet.

Jaką funkcję pełni łechtaczka?

Setki lat temu sugerowano, że łechtaczka pełni fukcję reprodukcyjną, tj. przyczynia się do zapłodnienia kobiety. Dzisiaj wiemy, że domysły te były błędne. Mimo to autor pracy naukowej z 2019 r. zwraca uwagę na możliwą odpowiedź mózgu na pobudzenie łechtaczki w postaci mechanizmów ułatwiających zapłodnienie, tj. poszerzenie średnicy pochwy, zmianę jej odczynu pH na bezpieczny dla plemników i in⁴. Praca ta nie ma jednak podparcia dowodami. W starożytnej Grecji nie istniało jedno określenie na łechtaczkę; oprócz klitoris (od kliteo – zamykać) nazywano ją m.in. hypodermis (pod skórą). Polskie słowo określające ten narząd: łechtaczka – jest powiązane z czasownikiem "łechtać", czyli pieścić, sprawiać przyjemność. W nazwie tej kryje się więc funkcja łechtaczki: ma ona sprawiać przyjemność. Odpowiednie dotykanie i pieszczenie jej pobudza kobietę oraz doprowadza ją do orgazmu.

Jak pobudzić łechtaczkę?

Szacuje się, że łechtaczka może mieć nawet 18 tys. zakończeń nerwowych³. Czy to oznacza, że łatwo jest ją pieścić? Niekoniecznie. Silne unerwienie sprawia, że niewłaściwy dotyk staje się bolesny. Aby tego uniknąć, należy wszystkie pieszczoty wykonywać delikatnie – o ile partnerka nie zaznaczy, że chce mocniej. Nie oznacza to jednak, że panie (i ich partnerzy) nie mają tutaj pola do popisu. Łechtaczka lubi być dotykana palcem, lekko podrażniana delikatnym szczypaniem, pieszczona językiem, ustami, a także - a może przede wszystkim - penisem. Nie chodzi tutaj o penetrację, a o namiętne pocieranie członkiem zewnętrznych okolic pochwy³.

Pieszczenie łechtaczki: kobieta

• pocieraj palcem lub dłonią łechtaczkę w górę i w dół
• delikatnie uderzaj opuszką palca napletek łechtaczki
• wykonuj okrężne ruchy palcami, masując łechtaczkę i wargi sromowe mniejsze

Podczas pieszczot unieś biodra i uciskaj drugą dłonią wzgórek łonowy, to powinno spotęgować odczuwanie orgazmu.

Pieszczenie łechtaczki: mężczyzna

• zegnij palec wskazujący i delikatnie pocieraj opuszką łechtaczkę, tak jakbyś chciał kogoś do siebie przywołać gestem
• delikatnie masuj palcem wskazującym lub wskazującym i środkowym łechtaczkę i jej okolice okrężnymi ruchami
• chwyć prącie i pocieraj nim delikatnie łechtaczkę partnerki lub też pozwól, by to ona pieściła te okolice twoim przyrodzeniem

W czasie pieszczot uciskaj lekko wzgórek łonowy partnerki. Zaproponuj jej też, by uniosła biodra albo wsuń poduszkę pod jej miednicę.

To tylko przykładowe sposoby stymulacji łechtaczki. Każda kobieta jest wyjątkowa i osiąga spełnienie podczas innych pieszczot.

Orgazm łechtaczkowy czy pochwowy?

Uważa się, że orgazm łechtaczkowy to taki, który pojawia się w wyniku stymulacji łechtaczki, a orgazm pochwowy – w wyniku penetracji penisem, który ocierając się o wnętrze pochwy, powoduje jej przyjemne obrzmienie. Który jednak z tych orgazmów jest zdaniem specjalistów "lepszy"? Ojciec psychologii i psychiatrii, Zygmunt Freud, poświęcił temu zagadnieniu nieco uwagi. Jego zdaniem orgazm łechtaczkowy miał być odczuwany przez niedojrzałe kobiety, a więc infantylny – w przeciwieństwie do związanego z penetracją członkiem orgazmu pochwowego. To (jak się okazało) błędne założenie doprowadziło do postrzegania orgazmu łechtaczkowego jako gorszego niż pochwowy. Tymczasem wiele kobiet nie jest w stanie odczuć satysfakcji ze zbliżenia bez pobudzenia łechtaczki. Zresztą niektórzy przychylają się do twierdzenia, że nie istnieje rozróżnienie na orgazm pochwowy i z łechtaczki, skoro ta ostatnia otacza pochwę i prawdopodobnie bierze udział w jej pobudzeniu².

Co ciekawe, fazy doświadczeń seksualnych przebiegają podobnie u mężczyzn i kobiet, zaczynając się od podniecenia, przez plateau, orgazm, aż po odprężenie. To, co je odróżnia, to właśnie ta ostatnia faza. U mężczyzn po osiągnięciu orgazmu krew z członka zostaje odprowadzona, natomiast u kobiet nie ma takich mechanizmów, tzn. okolice intymne są nabrzmiałe, dopóki trwają pieszczoty. W związku z tym mężczyzna może doświadczyć jedynie jednego orgazmu podczas stosunku i często potrzebuje kilku lub kilkunastu godzin, by móc znowu współżyć. Kobieta natomiast może przeżyć orgazm wielokrotny, o ile po każdym z nich wróci do fazy plateau⁵.

Łechtaczka – choroby i problemy zdrowotne

Priapizm łechtaczkowy

Priapizm to inaczej przewlekły wzwód; objawia się przewlekłym powiększeniem i erekcją łechtaczki, którym towarzyszy ból. Nie wiadomo dokładnie, co go wywołuje, jednak wśród czynników ryzyka priapizmu łechtaczki znajdują się pewne leki i schorzenia, a także zaburzenia funkcjonowania naczyń krwionośnych w łechtaczce, które po osiągnięciu orgazmu i przeminięciu fazy plateau powinny odprowadzić nadmiar krwi z tego organu i ułatwić mu obkurczenie. Leczenie przebiega zależnie od przyczyny priapizmu, a w przypadku gdy nie jest ona do końca znana, lekarz może zlecić np. podanie leków uspokajających i niesteroidowych leków przeciwzapalnych oraz zimne okłady okolic intymnych⁶.

Przerost łechtaczki

Ten problem zwykle można zauważyć już u nowo narodzonej dziewczynki. Do najczęstszych przyczyn przerostu łechtaczki należą zaburzenia hormonalne i genetyczne, a także pewne choroby. Przerost łechtaczki leczy się poprzez jej chirurgiczną korektę⁷.

Krwiak łechtaczki

Najczęstszą przyczyną krwiaków łechtaczki są okołoporodowe urazy tkanki miękkiej oraz – również powiązane z porodem – szycie naciętego krocza.

Inne przyczyny krwiaka łechtaczki to:

• upadek z dużej wysokości,
• napaść na tle seksualnym (w tym gwałt),
• penetracja ciałem obcym,
• pewne praktyki i pozycje seksualne.

Większość krwiaków łechtaczki zanika sama, w nielicznych przypadkach konieczna jest interwencja chirurgiczna i/lub farmakoterapia⁸.

Rak łechtaczki

Czerniak śluzówki jest zdecydowanie rzadszą chorobą niż czerniak skóry i stanowi zaledwie 1% przypadków tego nowotworu. Zdarza się, że atakuje również okolice intymne: pochwę i srom. Standardową metodą leczenia jest usunięcie zmienionej tkanki oraz pobliskich węzłów chłonnych (jeżeli zachodzi ryzyko przerzutów). Jeżeli bowiem dojdzie do ich zajęcia, choroba może przenieść się na wiele innych obszarów ciała. Zdarza się też, że w wyniku rozwoju czerniaka sromu, atakuje on łechtaczkę. Pojawiają się wtedy na niej ciemniejsze plamy, które mogą powodować dyskomfort, a nawet krwawić⁹. W takim przypadku należy niezwłocznie zwrócić się o pomoc lekarską. Oprócz czerniaka łechtaczki zdarzają się inne nowotwory tego narządu. Są to zawsze bardzo rzadkie przypadki – tym bardziej nie należy ignorować żadnych nietypowych objawów związanych z łechtaczką.

Mięsak prążkowokomórkowy łechtaczki

Może objawiać się przerośnięciem tkanki łechtaczki, bólem i opuchlizną. Jedynym skutecznym leczeniem jest całkowite usunięcie łechtaczki, mimo że może zaważyć to na odczuwaniu przez pacjentkę przyjemności z seksu. Ważniejsze jest bowiem ratowanie życia chorej, które nawet mimo interwencji lekarskiej niekiedy kończy się w ciągu kilku miesięcy od operacji¹⁰.

Rak brodawkowaty łechtaczki

To wolno rozrastający się nowotwór, będący wariantem raka kolczystokomórkowego. Objawia się swędzeniem okolic intymnych i brodawkami przypominającymi kalafiory. Ryzyko zachorowania na raka brodawkowatego łechtaczki zwiększa liszaj płaski, czyli przewlekłe schorzenie dermatologiczne objawiające się świądem skóry i czerwonymi wykwitami. W takich przypadkach potrzebna jest terapia obu chorób, inaczej wyleczony rak może nawrócić lub też w wyniku liszaja rozwiną się nowe ogniska nowotworu¹¹.

Co to jest plastyka łechtaczki?

To zabieg chirurgiczny polegający na korekcie napletka łechtaczki, czyli przycięciu go. Wykonuje się go w przypadku przerostu napletka łechtaczki lub jeśli kobieta odczuwa dyskomfort podczas zbliżenia bądź też w ogóle nie może szczytować. W odróżnieniu od żeńskiego obrzezania, które polega na wycięciu łechtaczki i warg sromowych mniejszych i ma na celu pozbawienie kobiety możliwości odczuwania przyjemności z seksu, plastyka łechtaczki jest zabiegiem poprawiającym jakość życia intymnego. Zanim jednak do niego dojdzie, pacjentka kierowana jest na badania oraz konsultacje, by mieć pewność, że kwalifikuje się do operacji.

Oprócz właściwej plastyki łechtaczki możliwe są jeszcze:

• korekta fałdów około-łechtaczkowych, którą wykonuje się, gdy sama łechtaczka jest przykryta ciałem i trudno ją stymulować,
• plastyka wędzidełka łechtaczki, która zalecana jest paniom z uszkodzonym wędzidełkiem; u takich pacjentek łechtaczka układa się niesymetrycznie.

Po wykonaniu plastyki łechtaczki konieczne jest prowadzenie tzw. oszczędnego trybu życia (nienarażanie organizmu na przeciążenia, np. unikanie noszenia zakupów) oraz kilkutygodniowa wstrzemięźliwość seksualna.

Łechtaczka. Jak dbać o higienę intymną?

Myj strefy intymne 1–2 razy dziennie, najlepiej dedykowanymi do tego środkami, które chronią biom pochwy i sromu, a także dbają o jego naturalne, kwaśne pH. Mydło może wysuszać nabłonek pochwy i sprzyjać infekcjom intymnym.

Nie używaj gąbek ani ściereczek. Wystarczy, że naniesiesz odrobinę płynu na dłoń i delikatnymi ruchami będziesz wmasowywała go, poczynając od sromu i kierując się w stronę odbytu. W ten sposób zapobiegniesz przeniesieniu bakterii jelitowych do pochwy i zmniejszysz ryzyko infekcji okolic intymnych. Pamiętaj o dokładnym oczyszczeniu okolic łechtaczki z mastki (białawo-żółtawej wydzieliny), która nieusunięta, może stać się źródłem przykrego zapachu oraz miejscowej infekcji.

Wybieraj prysznic – dłuższa kąpiel w wannie może wysuszyć szyjkę pochwy. W okresie menstruacji nie musisz częściej się podmywać. Chusteczki do higieny okolic intymnych pomogą ci zadbać o czystość tych miejsc, usuną nieprzyjemny zapach, a do tego nawilżą strefy intymne. Staraj się często wymieniać podpaski i tampony: napełnione krwią mogą szybko zamienić się w siedlisko bakterii. Ciepła kąpiel, chociaż łagodzi bóle menstruacyjne, zwiększa krwawienie.

Łechtaczka – ciekawostki

• w łechtaczce może znajdować się nawet 18 tys. zakończeń nerwowych³ 
• według niektórych badań tzw. orgazmu łechtaczkowego w odróżnieniu od pochwowego nie powiązano z depresją i stanami lękowymi¹² 
• męski i żeński organizm inaczej reagują na sildenafil. Środek ten, zwany popularnie "niebieską tabletką", zwiększa przepływ krwi w organizmie; o ile jednak u panów powoduje to łatwiejsze osiągnięcie wzwodu i dłuższe utrzymanie go, o tyle u pań zwiększona cyrkulacja krwi w łechtaczce nie poprawia doznań erotycznych¹³
• do najważniejszych badaczy łechtaczki i kobiecego orgazmu zaliczyć należy Williama H. Mastersa i Virginię E. Johnson, którzy przeprowadzili badania z udziałem kobiet z różnych warstw społecznych, po raz pierwszy na tak szeroką skalę. Historię ich studiów nad kobiecą seksualnością przybliża serial telewizyjny "Masters of Sex".