Lewatywa - oczyszczanie jelit - właściwości i wykonanie

Pośpiech, w jakim żyjemy, i spożywanie wysokoprzetworzonych produktów bez wątpienia szkodzą naszym jelitom. Coraz częściej zapadamy na wyniszczające je choroby, takie jak zespół jelita drażliwego czy zespół nieszczelnego jelita. W ich następstwie nie tylko przenikają do organizmu toksyny i metale ciężkie, lecz również ulega zaburzeniu prawidłowa absorpcja składników odżywczych.

A to przyczynia się do rozwoju alergii, schorzeń skóry i serca oraz nowotworów, a także do zmniejszenia naszej odporności. Szybciej łapiemy więc infekcje i łatwiej zapadamy na wszelkie choroby. Ponadto nieszczelne jelita mogą prowadzić do rozwoju choroby Leśniewskiego-Crohna, którą niezwykle trudno wyleczyć. Jak więc chronić jelita? Ten proces powinien się składać z trzech faz. Pierwsza to ich oczyszczanie, druga – uszczelnianie, a trzecia – odbudowa flory bakteryjnej¹.

Jeśli chodzi o oczyszczanie jelit, istnieje wiele metod, które temu służą, np. picie świeżo wyciskanych soków i warzywnych koktajli czy spożywanie młodego jęczmienia. Ich skuteczność jest różna, waha się od 20 do 40%. Popularnością cieszy się również lewatywa, zabieg medyczny polegający na wlewaniu przez odbyt płynu do jelita grubego w celu usunięcia mas kałowych, wykonywany także podczas przygotowania pacjentów do zabiegów diagnostycznych i chirurgicznych.

Najbardziej szkodliwie na ściany jelita, nie licząc toksyn, oddziałują pestycydy. Już mniej więcej po 15 minutach od ich dotarcia do jelita ulegają bowiem rozkładowi połączenia komórkowe. Po pewnym czasie w jelicie tworzą się mikroskopijne dziurki, co w konsekwencji umożliwia wszelkim toksynom rozprzestrzenianie się wraz z krwią po całym organizmie. Tak więc pierwszym krokiem ku uszczelnieniu jelit powinno być wyeliminowanie z diety produktów spożywczych zanieczyszczonych pestycydami.

Aby przyspieszyć proces naprawczy, warto przeprowadzić kurację oczyszczającą. Na szczęście komórki jelita regenerują się stosunkowo szybko, choć oczywiście ma znaczenie, co było przyczyną ich uszkodzenia – nie można porównywać oddziaływania pestycydów z chemioterapią czy radioterapią, po której odnawiają się zwykle dopiero po upływie dwóch tygodni.

W zdrowym organizmie zajmuje im to mniej więcej 3 dni. O wiele dłużej trwa ten proces w odniesieniu do bioty jelitowej. Aby przyspieszyć jej odnowę, należy stosować odpowiednie preparaty, do których zalicza się pre-, pro- i symbiotyki², które dobiera się indywidualnie, w zależności od stanu zdrowia.

Jak twierdzą lekarze z holistycznym podejściem do leczenia, uregulowanie pracy jelit powinno być podstawą postępowania w przypadku każdej choroby, a utrzymywanie ich w dobrym stanie jest najlepszym sposobem na zachowanie zdrowia. Warto nabrać odpowiednich nawyków żywieniowych, by zachować równowagę bioty, której prawidłowa aktywność zmniejsza ryzyko wystąpienia wielu schorzeń.

Wpływ jelit na stan organizmu

Za wiele naszych przypadłości odpowiada zła dieta. Jeśli podstawą diety są węglowodany, nazywane też cukrami lub sacharydami, w organizmie może dojść do zaburzenia polegającego na rozroście w jelicie cienkim bakterii odpowiadających za ich fermentowanie, czego następstwem jest pogłębienie objawów związanych z nieszczelnością jelit.

W dodatku większość z nas spożywa posiłki w pośpiechu, a źle pogryziony pokarm w niewystarczający sposób miesza się ze śliną, co utrudnia obecnej w niej amylazie, enzymowi rozpoczynającemu już w jamie ustnej proces trawienia węglowodanów, wykonanie swojej pracy.

Jelita mają wpływ na pracę wszystkich narządów ciała. Odpowiadają nie tylko za naszą odporność, lecz również wchłanianie pokarmu, wydalanie produktów przemiany materii i toksyn.

W ten sposób doprowadzamy m.in. do tego, że w jelicie zalegają niestrawione resztki pokarmowe, które po prostu gniją. Ponadto wskutek siedzącego trybu życia, przyjmowania zbyt małej ilości płynów oraz stosowania diety ubogiej w błonnik tworzą się kamienie kałowe, które są dla organizmu niebezpiecznym balastem – znane są przypadki zmagazynowania w ciele nawet 8–20 kg substancji toksycznych.

Wątroba zaczyna wtedy źle pracować, w pęcherzyku żółciowym tworzą się kamienie, w naczyniach krwionośnych odkładają się szkodliwe złogi, a w stawach i mięśniach – sole, które przyczyniają się do rozwoju chorób stawów.

Na nieprawidłową pracę jelita grubego wskazują zaparcia i gazy, a także nieprzyjemny oddech i biały lub szary nalot na języku. Znamienne jest również poczucie, że nie do końca się wypróżniliśmy. Nierzadkie są dolegliwości żołądkowe, tworzą się wrzody i dochodzi do stanów zapalnych w obrębie śluzówki jelita grubego. Pojawiają się nagłe bóle głowy, lekkie stany depresyjne, apatia, rozdrażnienie i ospałość. Skóra reaguje na zły stan jelit wypryskami i wydawaniem nieprzyjemnego zapachu.

Rozwijają się zapalenia stawów, spojówek i śluzówki jamy ustnej. Trzeba działać! Zanim zdecydujemy się na kurację oczyszczającą jelito grube, warto upewnić się, czy rzeczywiście jest ona potrzebna. By się o tym przekonać - wykonaj test buraczany.

 

Rodzaje i zastosowanie lewatywy

Jeśli lewatywa służy wyłącznie oczyszczeniu jelita grubego, można ją przygotować z samej wody. Ale zabieg ten wykorzystuje się również do wprowadzenia do organizmu środków leczniczych, na przykład wtedy, gdy niemożliwe jest doustne przyjęcie leku³. Ponadto niektóre leki dzięki ominięciu układu pokarmowego lepiej się wchłaniają.

Właśnie dlatego za pomocą lewatywy podawane są m.in. środki leczące raka, zapalenie stawów czy zwyrodnienie plamki żółtej. Również w przypadku chorób zapalnych jelit niektóre leki, np. kortykosteroidy i mesalazynę, wprowadza się do organizmu właśnie w ten sposób. Za pomocą lewatywy, by zapobiec nudnościom i wymiotom w trakcie zabiegów chirurgicznych i po nich, można także podawać środki znieczulające.

Dodanie do lewatywy odpowiednich substancji, np. naparów ziołowych, usuwa lub łagodzi skutki wielu uprzykrzających życie dolegliwości.

Lewatywa na skurcze jelit

Pomocny okaże się rumianek, który ma działanie kojące i uspokajające. Cztery łyżki stołowe suszu lub cztery herbatki rumiankowe zalewamy 1,5–2 l wrzącej wody i pozostawiamy pod przykryciem na 20 minut. Gdy temperatura naparu obniży się do 37 st. C, można wykonać lewatywę. Jeśli przygotowany w ten sposób napar ma posłużyć do usunięcia stwardniałego kału, należy do niego dodać łyżeczkę soli (najlepiej sprawdza się morska i tybetańska) oraz łyżeczkę płynnego szarego mydła.

Lewatywa na chroniczne zaparcia

Idealne dodatki w tym przypadku to oliwa, mydło i gliceryna. Łyżkę szarego mydła rozpuszcza się w ciepłej wodzie, mieszając tak długo, aż powstanie piana. Następnie dodaje się 1–2 łyżki stołowe oliwy lub oliwy i gliceryny w równych proporcjach. Lewatywę wykonujemy płynem o temperaturze 38–40 st. C.

Lewatywa na zapalenie jelita grubego

Łagodząco zadziała siemię lniane i rumianek. Łyżkę siemienia lnianego należy zalać 1,5 l wody i gotować 10–20 minut, a następnie zestawić z ognia i dodać 2 łyżki suszu z rumianku. Roztwór pozostawiamy pod przykryciem na 20 minut, po czym go przecedzamy. Kiedy osiągnie temperaturę 33–35 st. C, będzie się nadawał do użycia.

Lewatywa reguluje odczyn pH panujący w jelitach

Skuteczna okaże się lewatywa z dodatkiem soku cytrynowego, który ma odczyn zasadowy. Sok ten pobudza funkcjonowanie bioty jelitowej, a tym samym wspiera układ odpornościowy. Pomaga ponadto zwalczyć w jelicie patogenne drobnoustroje, hamuje fermentację i zachodzące w nim procesy gnilne. Można go zastąpić sokiem z żurawiny lub czarnej porzeczki bądź octem jabłkowym.

Napary ziołowe dodane do lewatywy łagodzą skutki dolegliwości, których często trudno się pozbyć w inny sposób.

Lewatywa obniża ciśnienia krwi i niszczy patogeny

Zwolennicy lewatywy z czosnku twierdzą, że nie tylko oczyszcza ona jelito grube, lecz również skutecznie obniża ciśnienie tętnicze i usuwa z krwi toksyny. Ma ponadto właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybicze, a także niszczy pasożyty przewodu pokarmowego. Należy rozgnieść 5 ząbków czosnku i zalać je 2 litrami ciepłej wody, całość odstawić na noc, a następnie odcedzić wodę czosnkową, która posłuży do wykonania zabiegu.

Alternatywą jest lewatywa z dodatkiem sproszkowanej papryczki chili. Zawarta w niej kapsaicyna oddziałuje antybakteryjnie i przeciwgrzybiczo, hamuje m.in. rozwój bakterii wywołujących owrzodzenia jelit.

Lewatywa na podrażnienia i rany w jelitach

Często stosuje się również tzw. lewatywy zatrzymane, polegające na tym, że po całkowitym usunięciu płynu wprowadzonego do jelit ponownie wlewa się do nich po 30 minutach 250 ml wody o temperaturze 37 st. C (powinna pozostać w jelitach aż do rana). Warto do wody dodać dwa napary: z siemienia lnianego i z rumianku, które łagodzą podrażnienia i przyspieszają proces gojenia ran.

Obstrukcja i kolki

W przypadku spastycznej obstrukcji i kolek, a także przy utrudnionym wydalaniu moczu, wskazane są lewatywy z wody o temperaturze 42–45 st. C. Wykonanie lewatyw o tak wysokiej temperaturze należy powierzyć osobie mającej doświadczenie i świadomej potencjalnych zagrożeń.

Powiększone hemoroidy, neurastenia i nadpobudliwość seksualna

W tym przypadku sprawdzają się lewatywy wykorzystujące wodę o temperaturze 18–20 st. C. Wlewy o objętości 200–300 ml należy wykonywać 3–4 razy dziennie.

Uporczywe zaparcia

Sposobem na wyjątkowo uciążliwe obstrukcje są lewatywy z czystej oliwy. Stosuje się wtedy jednorazowo 125–200 ml oliwy o temperaturze około 36 st. C, którą po 5–6 godzinach należy z organizmu wydalić. Zabieg warto powtarzać przez 5–6 dni. Oliwę można zastąpić roztworem przegotowanym z wody i jednej łyżeczki sody oczyszczonej.

Nie brakuje głosów, że skuteczne jest również stosowanie lewatywy z własnej uryny, ponieważ oczyszcza ona ścianki jelita ze złogów i odbudowuje jego błonę śluzową, a ponadto pomaga w usuwaniu pasożytów. Jej zwolennicy twierdzą, że łagodzi przebieg choroby hemoroidalnej i stan zapalny tkanki okołoodbytniczej.

Jak przygotować i wykonać lewatywę?

Przed zabiegiem trzeba się odprężyć i rozluźnić, czemu służy np. słuchanie relaksującej muzyki. Lewatywę najwygodniej wykonuje się w łazience.

• Kładziemy na podłodze duży ręcznik, a na nim ceratę – woda może bowiem z jelit wypłynąć.
• By uzyskać odpowiednie ciśnienie wody, irygator należy zawiesić 1–1,5 m nad podłogą. Woda zbyt szybko dostająca się do jelit powoduje ból brzucha. W razie potrzeby można albo przykręcić kranik, albo po prostu zgiąć dwoma palcami gumową rurkę, przez którą płynie woda.
• Najlepiej wykonać zabieg wczesnym rankiem, między godziną 5 a 7, albo wieczorem, około godziny 21, gdy mamy więcej czasu dla siebie i łatwiej się nam odprężyć.
• Ważne jest, aby lewatywę poprzedzało naturalne wypróżnienie. Jeśli nie ma takiej możliwości, należy wykonać lewatywę wstępną, oczyszczającą dolną część jelit z mas kałowych. Unikniemy dzięki temu podczas robienia wlewu ich przesunięcia do górnej części jelit, a tym samym takich problemów jak niedrożność mechaniczna jelit, potocznie nazywana skrętem kiszek, i dolegliwości bólowe.

Istnieją dwie zasady dotyczące poprawności wykonania lewatywy.

• Po pierwsze, temperatura wody powinna wynosić od 36 do 38 st. C, maksymalnie – 40. W przeciwnym razie dojdzie do zniszczenia cienkiej błony śluzowej odbytu.
• Drugą ważną zasadą jest to, by przestrzegać zaleceń dotyczących ilości płynu wlewanego do jelit. Warto rozpoczynać stosowanie lewatyw od pół litra płynu, a następnie stopniowo zwiększać jego ilość, która maksymalnie powinna odpowiadać pojemności irygatora. Decydująca jest oczywiście reakcja organizmu na lewatywę.

Przed zastosowaniem lewatywy warto porozmawiać na ten temat z lekarzem. Chociażby po to, by upewnić się, czy w naszym przypadku nie ma przeciwwskazań do jej przeprowadzenia.

Lewatywa wstępna, oczyszczająca

Przygotowujemy płyn składający się z przegotowanej wody z sokiem z połowy cytryny lub naparem z rumianku przy zachowaniu proporcji 0,5 litra wody na dwie torebki rumianku. Zawieszamy irygator na odpowiedniej wysokości, odkręcamy kranik oraz odpowietrzamy gumową rurkę. Smarujemy końcówkę wazeliną, co ułatwi jej wprowadzenie do odbytu. Kładziemy się na boku lub klękamy i opieramy się na łokciach.

Następnie należy się rozluźnić, głęboko oddychać i wprowadzić natłuszczoną końcówkę gumowej rurki do odbytnicy na głębokość 5–10 cm, po czym odkręcić kranik. Jeśli pojawi się uczucie parcia, należy natychmiast zakręcić kranik lub ścisnąć rurkę dwoma palcami w celu zamknięcia lub zmniejszenia dopływu wody. Gdy parcie minie, trzeba zrobić kilka głębokich wdechów, rozluźnić brzuch i pośladki.

Dopiero wtedy można wlać pozostałą wodę do jelita i wyjąć końcówkę rurki z odbytu, a następnie przekręcić się na prawy bok. W tej pozycji pozostajemy 10 minut, by woda mogła dotrzeć do wszelkich zakamarków jelita. Następnie kładziemy się na plecach i masujemy brzuch zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Po 20–30 minutach wstajemy i zaczynamy chodzić.

Możemy również lekko podskakiwać, aby wspomóc odrywanie się mas kałowych od ścianek jelita. Po tej gimnastyce nastąpi wypróżnienie. Dopiero teraz, według przedstawionego scenariusza, można wykonać lewatywę właściwą. Po przeprowadzeniu zabiegu powinniśmy zadbać, za pomocą probiotyków i symbiotyków dostępnych w aptece, o uzupełnienie dobrych bakterii zasiedlających jelita.

Lewatywa na odchudzanie

Niezwykle popularne stało się stosowanie lewatywy jako skutecznego sposobu na odchudzanie. Faktem jest to, że tzw. hydrokolonoterapia, czyli profesjonalne czyszczenie jelita grubego, pomaga szybciej pozbyć się zbędnych kilogramów. Zabieg wykonywany jest w specjalistycznych placówkach. Polega na wprowadzaniu wody i dotarciu do najdalszych zakątków jelita grubego, włącznie z opłukaniem okolic zastawki kątniczo-krętniczej, czyli miejsca połączenia jelita grubego z jelitem cienkim.

W czasie zabiegu zostaje oczyszczone całe jelito grube, wraz z odcinkiem jelita ślepego, a więc łącznie od 1,2 do 2 metrów. Już na tej podstawie można stwierdzić, że jest to skuteczniejsza metoda oczyszczania jelita niż lewatywa wykonana domowym sposobem. Podczas zabiegu przeprowadzany jest jednocześnie masaż brzucha, co pomaga w szybkim usunięciu złogów z okrężnicy⁴.

Jak twierdzą eksperci, efekt hydrokolonoterapii jest tymczasowy. Oczywiście dzięki temu zabiegowi usuwa się z organizmu toksyny, co wspomaga naturalne procesy metaboliczne i prawidłową pracę wątroby oraz przyczynia się do zmniejszenia masy ciała. Jednak w jego wyniku nie dochodzi do usunięcia z organizmu tłuszczu, tylko mas kałowych i wody. A ich ubytek zostaje szybko uzupełniony.

Należy też pamiętać, że zbyt częste wykonywanie tego rodzaju zabiegów zaburza równowagę elektrolitową w organizmie i powoduje odwodnienie.

Jeśli temperatura lewatywy przekracza 38–40 st. C, może dojść do uszkodzenia błony śluzowej odbytu.

WAŻNE! Przejście zabiegu pod okiem niewyszkolonej osoby może doprowadzić do uszkodzenia błony śluzowej jelita, co skutkuje spowolnieniem jego pracy i powstawaniem zaparć, a nawet do perforacji okrężnicy wskutek zbyt dużego ciśnienia wody lub niewłaściwego użycia sprzętu irygacyjnego.

Prawdopodobnie właśnie dlatego zyskuje na popularności hydrokolonoterapia bezciśnieniowa, podczas której woda jest wprowadzana do jelita pod wpływem grawitacji. Nie brakuje jednak głosów, że w ten sposób nie można przeprowadzić głębokiego oczyszczania jelita, a zabieg niczym nie różni się – poza metodą wykonania – od zwykłej lewatywy.

Inne zastosowania lewatywy

Lewatywę przeprowadza się przed niektórymi badaniami diagnostycznymi oraz przed zabiegami chirurgicznymi i porodem. Wykonuje się wtedy oczyszczanie jelita za pomocą wody o temperaturze 25–30 st.C z dodatkiem fosforanu sodu, czyli substancji, która przez działanie osmotyczne w świetle jelita grubego zapobiega wchłanianiu wody, powodując zmiękczenie masy kałowej przy równoczesnym zwiększeniu jej objętości, co natychmiast pobudza odruch defekacji.

Jeszcze do niedawna lewatywa była obowiązkowo stosowana na oddziałach położniczych. Wykonywano ją, aby w trakcie porodu nie dochodziło do wypróżnienia, poprzez które dziecko miało styczność z bakteriami znajdującymi się w kale. Albo też w celu przyspieszenia akcji porodowej. W związku z tym, że po porodzie oddawanie kału jest utrudnione, zalecano wówczas wykonywanie lewatywy, aby kobieta po urodzeniu dziecka nie musiała korzystać z toalety czy obawiać się mimowolnego wypróżnienia.

Jednak według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) lewatywa nie jest uzasadniona medycznie i rodząca nie musi się na nią zgadzać. Przez wiele osób lewatywa uważana jest za niezastąpiony sposób oczyszczenia organizmu z toksyn i szkodliwych produktów przemiany materii. Uważają one, że dzięki jej stosowaniu nie tylko wspomaga się układ trawienny i odpornościowy, ale również powoduje poprawę samopoczucia i zdrowia.

Dla innych zabieg ten jest nie do przyjęcia. Godzą się na lewatywę jedynie przed określonymi badaniami medycznymi. Jednak bez względu na to, co sądzimy o lewatywie, nawet jeśli jesteśmy jej entuzjastami, warto przed zabiegiem porozmawiać z zaufanym lekarzem i uzależnić swoja decyzję od jego opinii, uwzględniającej nasz stan zdrowia.