Zadbaj o włosy w czasie menopauzy

Większość kobiet po prze­kroczeniu 45. roku życia zauważa znaczne przerze­dzenie włosów, nie są one już tak gęste, jak jeszcze kilka lat wcześniej, łatwo się łamią i wypadają. Niektóre panie obserwują u siebie także cha­rakterystyczne cofanie się linii włosów nad czołem i powstawanie zakoli. Te trudne do zaakceptowania dla każdej z nas zmiany są wynikiem stopniowego ustawania aktywno­ści jajników i zmian hormonalnych związanych z przekwitaniem. Para­doksalnie, wraz z ubywaniem włosów na głowie, ich nadmiar może pojawić się na brodzie i podbrzuszu, a nad górną wargą wielu pań zaczyna ro­snąć wąsik¹. Co jest tego przyczyną?

Zmiany hormonalne w czasie menopauzy

W okresie menopauzy równowaga hormonalna ulega zachwianiu. Jajniki wydzielają coraz mniej estrogenów, a nadnercza testosteronu – choć to mę­ski hormon, organizm kobiety również go wytwarza, ale w dużo mniejszych niż u panów ilościach, ponieważ jest nie­zbędny w niektórych procesach meta­bolicznych, wpływa na naszą psychikę i kształtuje libido. Jednak o ile stężenie estrogenów szybko spada, o tyle po­ziom testosteronu obniża się jedynie o ok. 1/3 w stosunku do okresu przed menopauzą, a to sprawia, że zaburzeniu ulega także wzajemny stosunek pomię­dzy tymi hormonami i we krwi wzrasta stężenie testosteronu.

Hormon ten z ko­lei, pod wpływem enzymu 5α-redukta­zy, ulega przekształceniu w dihydrote­stosteron (DHT), który wykazuje o wiele silniejsze działanie na organizm niż sam testosteron. 5α-reduktaza działa w du­żej mierze w skórze, właśnie w miesz­kach włosowych, a włosy poddane dzia­łaniu DHT przestają rosnąć i wypadają¹. Należy również pamiętać o bardzo czę­stej nadaktywności mieszka włosowego na DHT, w tym przypadku już niewielka ilość powoduje wzmożenie wypada­nia włosów. Dlaczego tak się dzieje?

Jak wygląda cykl rozwoju włosów?

Cykl życiowy włosów można podzielić na 3 fazy.

• Najdłuższą z nich jest trwa­jący nawet do 7 lat anagen, w trakcie którego włosy rosną, są silne i mocne.
• Po nim następuje faza katagenu, w któ­rym wzrost włosa zostaje zahamowany, a jego struktura ulega zmianom – zani­ka macierz i osłabiony włos szykuje się do wypadnięcia. Trwa to ok. 3 tygodni.
• Ostatnią fazą życia włosa jest telogen, czyli etap wypadania, w którym staje się on kruchy i łatwo wysuwa się z cebulki, np. podczas mycia lub szczotkowania. Ta ostatnia faza trwa do 3 miesięcy.

U zdrowych osób aż 90% włosów znaj­duje się w fazie anagenu, a w telogenie jest jedynie 13% z nich, dlatego nie dostrzegamy na co dzień ich utraty, tym bardziej, że te, które wypadły, szybko zastępowane są nowymi. Utrata ok. 40-100 włosów dziennie to norma. Inaczej sprawy zaczynają wyglądać w okresie menopauzy, bowiem na sku­tek zmian hormonalnych coraz więcej włosów wypada bowiem przechodzi w fazę telogenu.

Zdaniem naukowców z Polskiego Towarzystwa Menopauzy i Andropauzy, głównym winowajcą tych zmian jest DHT, który powodu­je zmniejszenie ukrwienia cebulek i zmian w funkcjonowaniu tworzących je komórek, których konsekwencją jest utrata znacznej liczby włosów. Stan ten nazywamy łysieniem androgenowym, czyli zależnym od działania męskich hormonów. Nie bez znaczenia dla kondycji włosów są także niedobory pewnych składników odżywczych, które są z kolei konsekwencją zmian metabolicznych, zachodzących w okre­sie menopauzy. Całe szczęście istnieją naturalne i bezpieczne sposoby na to, by zapobiegać androgenowemu wypa­daniu włosów i poprawić ich kondycję¹.

Jak zatrzymać wypadanie włosów w czasie menopauzy?

Najlepszym sposobem na przeciwdzia­łanie łysieniu androgenowemu jest ograniczenie wpływu, jaki na cebulki włosowe wywiera DHT. Z badań prze­prowadzonych na Uniwersytecie w Bar­celonie (Hiszpania) wynika, że niezwykle skuteczne w hamowaniu działania DHT są inhibitory 5α-reduktazy, które po prostu nie dopuszczają do przekształ­cenia testosteronu w jego szkodzącą włosom formę. Ich naturalnym źródłem są ekstrakty z palmy sabałowej (Serenoa repens) i kory śliwy afrykańskiej (Pygeum africanum). Rośliny te, jak się okazuje, zawierają fitosterole, flawonoidy i kwasy tłuszczowe o działaniu antyandrogen­nym, które nie tylko hamują aż o 68% ak­tywność 5α-reduktazy, ale także blokują receptory dla DHT, zmniejszając wpływ tego hormonu na metabolizm komórek. Natomiast obecny w ekstrakcie z palmy sabałowej β-sitosterol przywraca prawi­dłowy cykl życia włosów.

Badania wyka­zały, że już po 16 tygodniach stosowania suplementów zawierających te substan­cje zwiększa się znacząco liczba włosów w anagenie, a zmniejsza tych w teloge­nie, co w widoczny sposób przekłada się na objętość i kondycję włosów. Skutecz­ność doustnych preparatów wzmocnić można poprzez stosowanie szamponów i lotionów na skórę głowy, które zawie­rają roślinne ekstrakty. Warto też wiedzieć, że badania nie wykazały szkodliwego wpływu na organizm suplementów i ko­smetyków zawierających wyciągi z pal­my sabałowej i kory śliwy afrykańskiej².

Wyciągi roślinne wzmocnią włosy podczas menopauzy

Aby wesprzeć skuteczność terapii łysienia androgenowego warto zasto­sować także suplementy zawierające wyciągi roślinne, korzystnie wpływa­jące na kondycję cebulek. Wśród nich bardzodobre efekty daje ekstrakt z mi­łorzębu japońskiego (Ginkgo biloba), który rozszerza naczynia krwionośne odżywiające cebulki, dzięki czemu dociera do nich więcej tlenu i składni­ków odżywczych, zatem włosy ulegają wzmocnieniu i przestają wypadać³. Warto także wypróbować izoflawony sojowe, których działanie na nasz or­ganizm zbliżone jest do działania es­trogenów – zmniejszają one nasilenie objawów towarzyszących menopauzie, w tym ograniczają wypadanie włosów⁴.

Włosy potrzebują także witamin i mikroelementów, a wśród nich w szczególności witaminy H (biotyna, witamina B7), która korzystnie wpływa na skórę głowy i cebulki, wzmacnia włosy i sprawia, że stają się grubsze i bardziej elastyczne, a także kwasu pantotenowego (witamina B5), który reguluje gospodarkę hormonalną or­ganizmu i zapobiega siwieniu włosów, a także wzmacnia ich strukturę. Z kolei prowitamina B5 – pantenol, stosowana bezpośrednio na włosy i skórę głowy łagodzi podrażnienia, pobudza podzia­ły komórkowe, a tym samym stymuluje porost włosów i wzmacnia cebulki oraz nawilża włosy i nadaje im objętości. Nie należy zapominać także o piry­doksynie (witamina B6), której niedo­bory manifestują się pogorszeniem stanu skóry, łupieżem i wypadaniem włosów. Co się zaś tyczy naturalnych składników mineralnych, korzystnie wpływają­cych na kondycję skóry głowy i włosy, to najważniejsze jest żelazo i cynk.

Ba­dania wykazały, że osłabieniu włosów, rozdwajaniu końcówek i siwieniu oraz wypadaniu i łysieniu androgenowemu często towarzyszy niedobór żelaza, które jest niezbędne do utrzy­mania prawidłowego cyklu życiowego włosów. Z kolei cynk to niezwykle ważny w metabolizmie skóry i włosów mikroelement. Jego niedobory skutku­ją zaburzeniami w syntezie kolagenu, czyli włókien białkowych będących jednym z podstawowych budulców skóry, co skutkuje pogorszeniem jej stanu, osłabieniem cebulek i w konse­kwencji powstawaniem przerzedzeń na skórze głowy⁵. Wszystkie wymienio­ne powyżej składniki warto stosować nie tylko pod postacią suplementów diety, by odżywiać włosy od wewnątrz organizmu, ale dobrze jest także wybierać zawierające je kosmetyki. Dzięki temu nasze włosy szybciej odzyskają gęstość i piękny wygląd.