Nużeniec – objawy i leczenie. Jak wyglądają objawy zakażenia nużeńcem?

Nużeniec to roztocz, czyli mikroskopijny pajęczak, zamieszkujący naturalnie skórę człowieka. Nużeńce żywią się martwym naskórkiem i chętnie bytują w gruczołach łojowych oraz w mieszkach włosowych. Na skórze człowieka występują 2 gatunki nużeńca: nużeniec ludzki (Demodex folliculorum) i nużeniec krótki (Demodex brevis)¹.

Nużeńce żyją na niemal całej twarzy (powieki, kości jarzmowe, czoło, policzki, nos), a także na brodzie i dekolcie. Można je również znaleźć na małżowinach usznych, a nawet w przewodach słuchowych. Inne miejsca na ciele, gdzie występują nużeńce, to ramiona, dłonie, stopy, brodawki sutkowe, okolice intymne i odbyt. Zwykle nie stanowią żadnego zagrożenia, jednak gdy ich liczba przekracza 5 osobników na 1 cm², mogą wywołać lub nasilić problemy dermatologiczne u pacjenta. Nużeńce wywołują chorobę zwaną nużycą (demodekozą)².

Nużeniec ludzki – objawy

Jak wygląda nużeniec na twarzy i innych rejonach ciała?

Objawy nużycy

• bardzo sucha skóra
• rumień skórny
• małe krostki
• świąd i pieczenie skóry
• Ponadto nużeniec nasila objawy trądziku różowatego i łupieżu².

Nużeniec ludzki – objawy oczne

Objawy nużeńca w oku to:

• nadmiar złogów i łusek w okolicach rzęs,
• swędzenie oczu, zwłaszcza w nocy,
• nawracające zapalenie brzegów powiek,
• przewlekłe zapalenie spojówek i powiek oczu,
• zapalenie gruczołu tarczkowego (gradówka), ropień powieki (jęczmień) i inne problemy z gruczołami tarczkowymi,
• zespół suchego oka,
• wypadanie rzęs².

Nużeniec ludzki – objawy uszne

Objawy nużeńca w uszach to:

• świąd,
• łuszcząca się skóra,
• nadmiar woskowiny,
• zaczerwienienie.

Nużeniec - skuteczna metoda leczenia

W leczeniu zakażenia nużeńcem stosuje się lipożele oraz żele z wyciągiem z olejku szałwiowego i z aloesu z dodatkiem substancji przeciwzapalnych, oraz przyspieszających gojenie. Kuracja trwa zwykle kilka tygodni, podczas których przeplatają się okresy terapii oraz przerwy w stosowaniu leków.

Innym preparatem stosowanym w leczeniu zakażenia nużeńcem jest metronidazol. Ten lek o wszechstronnym działaniu przeciwbakteryjnym, przeciwgrzybiczym i przeciwpasożytniczym w postaci maści wsmarowuje się w zaatakowane miejsca 2 razy dziennie przez 3-6 miesięcy.

Czego jeszcze nie lubi nużeniec? Olejku z drzewa herbacianego – co prawda specjaliści nie są pewni, czy jego skuteczność wynika z właściwości roztoczobójczych, czy też przeciwgrzybiczych, przeciwbakteryjnych i przeciwzapalnych (w ranach wywołanych nużycą może dojść do wtórnego zakażenia drobnoustrojami).

Inne leki stosowane w terapii nużycy to tetracykliny i sterydy. Równie ważna jest sama higiena skóry twarzy i dekoltu: regularne stosowanie środków peelingujących pomoże usunąć martwy naskórek i nadmiar wydzieliny z gruczołów łojowych. Osoby zakażone nużeńcem powinny też regularnie przecierać oczy chusteczkami z płynem micelarnym, a pacjenci z zespołem suchego oka – wkraplać sztuczne łzy nawet 10 razy dziennie³.

Jak stosować olejek herbaciany na nużeńca?

W leczeniu zakażenia nużeńcem stosuje się raz w tygodniu 50-procentowy olejek z drzewa herbacianego oraz codziennie szampon z drzewa herbacianego⁴ (nużeniec może wywołać utratę włosów). Olejek herbaciany należy wcierać w powieki energicznymi ruchami. W przypadku jego braku można posiłkować się solą fizjologiczną, która również zmniejsza liczbę pasożytów³.

Nużeniec – ciekawostki

• 14-18 dni zajmuje nużeńcowi okres życia od powstania jajeczka do stadium larwy,
• dorosły nużeniec żyje ok. 5 dni, ale samice mogą żyć dłużej; każda samica składa ok. 20 jaj,
• nużeniec w zasadzie nie potrafi żyć z dala od organizmu żywiciela, dlatego do zarażenia zawsze dochodzi poprzez bezpośredni kontakt z nosicielem,
• zakażenie nużeńcem dotyczy ok. 55% zdrowych osób i ok. 67% pacjentów z zapaleniem powiek⁵,
• u 84% osób po 60. r. ż. i u 100% osób po 70. r. ż. daje się zauważyć objawy nużycy²,
• badania wskazują na to, że u dzieci poniżej 5. r. ż. rzadko dochodzi do zakażenia nużeńcem⁶.