Naturalne witaminy na lato

Kultowe letnie warzywa i owoce należą jednocześnie do jednych z najzdrowszych. Marketa Bola opowiada o właściwościach zdrowotnych ogórka, cukinii, arbuza i winogron oraz zdradza przepis na "zaskakujące spaghetti kabaczkowe".

Artykuł na: 9-16 minut
Zdrowe zakupy

Moją pierwszą pracą była posada kosmetyczki. Zwykłam wtedy nazywać lato "sezonem ogórkowym".

Ogórek

Ogórek był od czerwca do sierpnia moim codziennym niezbędnikiem - obecny zarówno u mnie na talerzu, w porannym soku, jak i w pracy. Jest jednym z najbardziej orzeźwiających warzyw w szczycie upałów, a może być również najlepszą i najtańszą maseczką do samodzielnego sporządzenia, przeznaczoną dla wszystkich kobiet, które pragną nawilżyć i odżywić skórę, gdyż zawiera krzem, pierwiastek śladowy podtrzymujący strukturę tkanki łącznej i zwiększający jej gęstość. Dodatkowo ogórek może zmniejszać ból spowodowany poparzeniem słonecznym¹.

Jako członek rodziny dyniowatych, wraz z melonem, kabaczkiem i dynią ogórek jest popularnym warzywem uprawnym, stosowanym w tradycyjnej medycynie ajurwedyjskiej od czasów starożytnych. Ma bardzo wysoką zawartość wody i niską wartość kaloryczną, a także potencjalne właściwości przeciwcukrzycowe, obniżające poziom lipidów i antyoksydacyjne. Wpływa także oczyszczająco na organizm człowieka przez usuwanie złogów zbytecznych produktów przemiany materii i toksyn. Są również dowody na to, że jego nasiona działają na nasze ciało chłodząco, a nawet mogą być stosowane do zapobiegania zaparciom¹.

Cukinia


Fot. FreeImages.com/Kyra Gefroerer

Cukinia jest rośliną dyniowatą podobną do ogórka, ale mającą mniejsze nasiona, miękką konsystencję i słodki smak -  takie są wcześnie zebrane; zrywane później, osiągają ogromne rozmiary. Ich ciemno- lub jasnozieloną skórką, jędrnym, kremowym miąższem i odżywczym smakiem najlepiej cieszyć się późnym latem. Warzywo to jest popularnym składnikiem diety opartej na surowych składnikach, głównie ze względu na to, że nadaje się do zrobienia spaghetti, lazanii czy makaronu, możesz więc komponować z niego Twoje ulubione dania kuchni włoskiej łatwo i bez gotowania.

Mimo że ogórek i cukinia są uważane za warzywa, to w rzeczywistości są one zgrubiałymi ścianami zalążni kwiatu, formalnie więc to owoce. Zarówno kwiaty ogórka, jak i cukinii są jadalne i mogą być używane do dekorowania i przyozdabiania potraw.

Arbuz

Sok z arbuza jest jednym z moich ulubionych ze względu na wspaniały smak, żywy kolor i odświeżające właściwości. Arbuz ma bardzo wysoką zawartość wody (prawie 92%), a mając 6% zawartości cukru, jest naturalnie bardzo słodki. Tak jak wiele innych owoców, jest doskonałym źródłem witaminy C, a czerwony kolor miąższu świadczy o tym, że jest naturalnym źródłem likopenu, ważnego karotenoidu, ze względu na jego właściwości antyoksydacyjne i prozdrowotne².

W jednym z badań dr Bhimu Patil z Instytutu Poprawy Jakości Warzyw i Owoców Uniwersytetu Texas A&M w College Station odkrył, że naturalnie występujące związki, jak likopen z grupy karotenoidów oraz kolejny związek -  "wschodząca gwiazda" wśród składników fitoodżywczych - cytrulina, mogą oddziaływać prozdrowotnie na organizm. Po spożyciu cytrulina jest przekształcana w argininę, aminokwas, który ma zbawienne działanie dla serca i układu krążenia. Cytrulina i arginina, oprócz korzystnego wpływu na serce, pobudzają także układ immunologiczny oraz mogą być pomocne u ludzi otyłych oraz chorujących na cukrzycę typu 2.


Fot. FreeImages.com/Paul Preacher

Arginina wzmaga także uwalnianie tlenku azotu, który rozszerza naczynia krwionośne - ma zatem to samo podstawowe działanie co viagra - może być więc pomocna w leczeniu zaburzeń erekcji, a nawet im zapobiegać. Wszystko to oznacza, że ten naturalnie słodki superowoc umożliwia prowadzenie kuracji takich schorzeń jak dusznica, nadciśnienie i inne choroby układu sercowo-naczyniowego bez zastosowania leków, a nawet może wzmocnić Twoje libido³.

Dwie praktyczne wskazówki: arbuz lepiej przechowywać w całości (poziom likopenu pozostaje dzięki temu wysoki), pozostawiając go nierozkrojonego w temperaturze pokojowej do momentu spożycia. Po pokrojeniu należy go umieścić w lodówce. Aby czerpać jak najwięcej korzyści z jedzenia arbuza, spożywaj go samodzielnie, nie łącz z innymi pokarmami, nawet owocami. Niedawno wróciłam z kursu szkoleniowego poświęconego komponowaniu posiłków w Instytucie Zdrowia Hipokratesa w Stanach Zjednoczonych - dewiza dla arbuza (i melonów) brzmiała: "Zjedz go samego lub zostaw w spokoju". Jedzenie samych arbuzów wspomaga pełną absorpcję składników fitoodżywczych, które organizm przetrawi w ciągu około 20 minut. Lubię także w pierwszej kolejności wypić na pusty żołądek sok arbuzowy.

Groszek

Groszek to prawdziwa perła znaleziona w ogrodzie, nie tylko z uwagi na kształt, smak i teksturę, ale także ze względu na dużą zawartość chlorofilu. Słodki groszek zawiera w dużych ilościach błonnik, witaminy, minerały, luteinę i związki fitoodżywcze, w tym m.in. kumestrol, który prawdopodobnie może nawet zapobiegać zachorowaniu na raka żołądka4.

Groszek zawiera ponadto aż do 25% białka - około dwukrotnie więcej niż jest go w jajkach i ponad pięciokrotnie więcej niż w mleku.

Winogrona

Fot. Flickr.com/Johann Dreo

Winogrona są bogatym, naturalnym źródłem antyoksydantów, mogą ograniczać niewydolność serca, w szczególności tę związaną z przewlekłym nadciśnieniem, przez zwiększanie aktywności kilku genów odpowiedzialnych za ochronę antyoksydacyjną tkanki serca. Ta osobliwa właściwość, polegająca na oddziaływaniu na aktywność genową i szlaki metaboliczne, prowadząca do zwiększenia poziomu glutationu, najaktywniejszego antyoksydantu w komórkach tkanki serca, została odkryta w niedawno przeprowadzonym badaniu.

Prowadzący ten projekt badawczy Dr E. Mitchell Seymour powiedział: "Cały owoc zawiera setki składników, których działanie, jak podejrzewamy, potęguje się, dając synergistyczny efekt prozdrowotny"5.

Bibliografia

  1. Fitoterapia, 2013; 84:227–36
  2. J Nutr, 2003; 133:1043–50
  3. http://goo.gl/2ptYSl
  4. Int J Cancer, 2009; 125:1424–30
  5. http://goo.gl/M4itUe
  6. Curr Opin Lipidol,2007; 18: 415–20
  7. Vnitr Lek, 2012; 58:743–9

Surowe zdrowie

Oprócz tych wszystkich kultowych owoców w sezonie dodaj także do swojej diety niektóre z poniżej wymienionych produktów, dla poprawy urody i dodania energii.

Zielone warzywa liściaste i żółte owoce są pełne witaminy A, zapewniającej piękny wygląd skóry.

Orzechy, brokuły, melony i fasola są bogate w witaminę B1, która pomaga naturalnie zwiększać popęd seksualny.

Ziarna sezamu, zielone warzywa liściaste, brokuły i szparagi są dobrym źródłem witaminy B3 (niacyny), która może działać ochronnie przed schorzeniami układu sercowo- -naczyniowego6.

Kiełki rzodkiewki, kapusta, jagody i rzeżucha są pełne witaminy C, która działa wzmacniająco na układ immunologiczny7.

Kiełki słonecznika, sałata rzymska, szpinak i korzeń maki zawierają witaminy D i E, potrzebne do regeneracji komórek i ogólnej profilaktyki prozdrowotnej.

"Zaskakujące spaghetti kabaczkowe"

Przyrządzanie tej potrawy może być twórczym i dającym wiele przyjemności zajęciem, np. na rodzinne kolacje na świeżym powietrzu. Ponadto danie jest bezpszeniczne, bezglutenowe i bezjajeczne.

Potrzebne będą:

3 obrane cukinie

1 szklanka rozdrobnionej kapusty

3 łyżki stołowe tłoczonego na zimno oleju rzepakowego

1/2 łyżeczki soli himalajskiej ząbek czosnku (może być rozdrobniony)

Używanie spiralnego nożyka do owoców to świetny sposób na otrzymanie wegetariańskiego spaghetti. Alternatywnie (tak właśnie robiłam je w czasie letniej podróży) możesz użyć ząbkowanej obieraczki, aby otrzymać z cukinii cienkie paski "makaronu". Ugnieć je intensywnie razem z olejem, solą, czosnkiem, aż do uzyskania miękkiej masy.

Szybki sos pesto

1,5 garści świeżej bazylii

1/2 garści świeżego oregano

 

ząbek czosnku

1/3 szklanki oliwy z oliwek z pierwszego tłoczenia

1/3 szklanki surowych, namoczonych orzeszków piniowych

1/3 szklanki namoczonych orzechów włoskich

1 szklanka resztek z cukinii oraz jej skórki (ale tylko jeśli pochodzi z uprawy organicznej)

sok wyciśnięty ze świeżej cytryny

1/2 łyżeczki soli himalajskiej

Wszystkie składniki zmieszaj w malakserze (ostrzem „S”) aż do uzyskania konsystencji gładkiego sosu. Podawaj jako sos do spaghetti kabaczkowego. Udekoruj pomidorkami koktajlowymi, czerwoną cebulą i ziarnami czarnego kminku.

 

 

 

Markéta Bola jest dietetykiem-naturalistką i kucharką potraw surowych.

Oferuje posiłki kuchni surowej, prowadzi też warsztaty i kursy.

Jest współprowadzącą festiwali Tree of Life Wellbeing & Vitality Festivals w środkowej Anglii (www. treeoflife-events.co.uk).

 

 

Autor publikacji:
Markéta Bola
Markéta Bola

Markéta Bola jest specjalistą zdrowego żywienia i szefem kuchni, propaguje dietę opartą na surowych i nieprzetworzonych produktach. W Wielkiej Brytanii, skąd pochodzi prowadzi warsztaty, zajęcia i szkołę gotowania zgodnego z tzw. "dietą surową", a także jest współorganizatorką spotkań promujących zdrowy styl życia "Tree of Life Wellbeing&Vitality Festivals" (www.treeoflife-events.co.uk).

Zobacz więcej artykułów tego eksperta
Wczytaj więcej
Nasze magazyny