Brak ochoty na seks - jak podnieść libido?

Słyszałam, że mężczyźni przechodzą zmiany hormonalne podobne do kobiecej menopauzy. Czy to znaczy, że powinniśmy już dać sobie spokój z uprawianiem miłości? Czy może są jakieś afrodyzjaki dla statecznych par 50+?

Menopauza a spadek libido

Z wiekiem zarówno kobiety, jak i mężczyźni doświadczają zmian hormonalnych, które wpływają na bardzo wiele życiowych funkcji. Aż 75% kobiet po menopauzie przyznaje, że ich popęd seksualny zmalał w okresie przekwitania. Statystyka nie dziwi, jeżeli weźmiemy pod uwagę, iż 70% pań doznaje, tak jak Ty, suchości pochwy, co już na wstępie znacznie ogranicza aktywność seksualną.

Obecność estrogenu w okresie płodności sprawia, że wciąż powstają nowe komórki odpowiedzialne za wydzielanie nawilżającego śluzu i nadające sprężystość tkankom wyściełającym ściany pochwy. Gdy w czasie menopauzy poziom tego hormonu spada, produkcja komórek spowalnia, a tkanki ulegają wysuszeniu. Suchość ta może powodować ból, jako że nadwerężone, cienkie tkanki są bardziej podatne na urazy i obtarcia.

U niektórych kobiet objawia się to nawet pieczeniem lub krwawieniem. Oprócz tego do przesuszenia okolic intymnych przyczyniają się: antydepresanty, niektóre antybiotyki, antyhistaminy i regularnie lub w dużych dawkach stosowane leki przeciwzakrzepowe, a także prezerwatywy, tampony i zapachowe płyny do kąpieli. Czynnikami wywołującymi przesuszenie śluzówki pochwy są też chemio- i radioterapia.

Andropauza a spadek libido

Z kolei u panów postępujący z wiekiem spadek produkcji androgenów gonadowych zwykło się nazywać andropauzą, choć określenie to nie jest precyzyjne. Różni się ona od menopauzy przede wszystkim tym, że nie powoduje utraty płodności, a czynność hormonalna gonad nie ustępuje całkowicie, stąd trudno tak naprawdę mówić o przekwitaniu.

Część badaczy postuluje więc, by zmiany te nazywać po prostu zespołem niedoboru testosteronu (testosteron deficiency syndrome, TDS)¹. Jednak bez względu na przyjęte nazewnictwo nie ulega wątpliwości, że z wiekiem męskie organizmy produkują mniej testosteronu, a proces ten rozpoczyna się tak naprawdę po 45. r.ż. – według amerykańskich badań problem dotyczy prawie 39% mężczyzn w tym wieku².

Nie można zapominać, że z czasem postępują również niedobory dihydrotestosteronu (DHT), hormonu wzrostu oraz melatoniny, co również wpływa na rozwój i nasilenie objawów andropauzy. Wbrew pozorom oznacza to wiele istotnych zmian, ponieważ TDS objawia się nie tylko zmniejszeniem libido i potencji, ale również ciągłym zmęczeniem, pogorszeniem samopoczucia i jakości snu, nerwowością, uderzeniami gorąca, redukcją owłosienia, potliwością czy kłopotami z pamięcią.

Dodatkowo może negatywnie wpływać na czynność wielu narządów i układów. Na późniejszym etapie pojawiają się rozdrażnienie lub stany depresyjne, dysfunkcje erekcyjne, otyłość brzuszna, zmniejszenie masy i siły mięśniowej oraz spadek gęstości mineralnej kości czy pogorszenie koncentracji³.

Leczenie menopauzy i andropauzy 

W medycynie klasycznej w sytuacji, gdy prócz tego poziom testosteronu spada (stężenie całkowite (TT) poniżej 6,94 nmol/L bądź TT między 6,94 a 1,88 nmol/L przy wolnym testosteronie (FT) mniejszym niż 0,31 nmol/l), wdraża się farmakoterapię⁴. Niesie jednak ona – podobnie jak HTZ u kobiet w okresie menopauzy – spore ryzyko efektów ubocznych, takich jak tkliwość gruczołów piersiowych, wzrost liczby erytrocytów, nasilenie trądziku i łojotoku, zmiany lipidowe, a nawet zwiększone prawdopodobieństwo raka prostaty oraz chorób sercowo- naczyniowych⁵.

Olej z rokitnika może pomóc w łagodzeniu suchości dróg rodnych. Stanowi on doskonałe źródło kwasów tłuszczowych omega, które wspierają utrzymanie zdrowia i integralności błon śluzowych w pochwie. Jest w nim również obecna witamina C, która hamuje utratę kolagenu, czyli białka odpowiedzialnego za sprężystość skóry.

Zmęczenie, brak energii czy wahania nastroju mogą zaszkodzić nawet najbardziej udanym związkom. Wiele par cierpi w milczeniu, myśląc, że to nieunikniony objaw starzenia się. Jednak dobra wiadomość jest taka, że wcale nie musi tak być. Zmiana sposobu odżywiania i stylu życia oraz odpowiednio dobrana aktywność fizyczna mogą złagodzić wiele problemów, a poza tym istnieje mnóstwo naturalnych składników, które pozwolą Wam obojgu podnieść libido i odzyskać radość z seksu.

Stres - obniża libido

Udowodniono, że stres emocjonalny związany z aktywnością zawodową może u mężczyzn wpływać na obszary mózgu odpowiedzialne za wytwarzanie hormonów tropowych, które z kolei regulują poziom testosteronu w gonadach. Nie tylko obniża rezerwy tego hormonu, ale też w jego miejsce podnosi stężenie kortyzolu, który obniża masę mięśniową oraz powoduje przyrost tkanki tłuszczowej (szczególnie w okolicach brzucha)⁶.

Z kolei badaczki z USA i Kanady prześledziły związek między długotrwałym napięciem a pobudzeniem seksualnym u pań. Okazało się, że wysoki poziom przewlekłego stresu u kobiet wiąże się z niższym poziomem libido. Zdaniem uczonych w przypadku płci pięknej istotniejszą rolę odgrywają czynniki psychologiczne (odwrócenie uwagi) niż hormonalne (podwyższony poziom kortyzolu)⁷.

Joga - łagodzi stres

Joga jest jednym z najskuteczniejszych sposobów radzenia sobie ze stresem oraz stanami niepokoju. Asany redukują napięcie będące przyczyną stresu, a z drugiej strony dotleniają, usuwają zmęczenie i dodają energii. Relaksacja, będąca nieodłącznym elementem jogi, rozwija zdolność radzenia sobie z emocjami, czego praktycznym wymiarem jest nabycie umiejętność dystansowania się do czynników i sytuacji będących przyczyną stresu.

Joga ma też dodatkową zaletę: jak wykazało badanie przeprowadzone w New Delhi, może poprawić pożądanie seksualne, podniecenie, orgazm i ogólną satysfakcję seksualną, a także zwiększyć nawilżenie pochwy i zredukować ból. Zdaniem naukowców dzieje się tak, bo sesja ćwiczeń podnosi poziom tlenu w organizmie, usprawnia krążenie w okolicy miednicy, a przy tym aktywuje i angażuje rdzeń ciała oraz wyostrza skupienie⁸.

Warto rozważyć zmianę rytmu aktywności seksualnej z wieczornej na poranną. Po przebudzeniu mężczyźni mają zazwyczaj wyższe stężenie testosteronu.

Ashwagandha (Withania somnifera) - obniża poziom stresu

Roślina znana również jako indyjski żeń-szeń już od ponad 3 tys. lat jest używana, aby zaradzić różnym problemom seksualnym. Badacze uważają, że pomaga złagodzić stres, który wpływa na jakość nasienia. Zioło może również przywracać optymalny poziom energii i libido, które są obniżone u mężczyzn przeżywających andropauzę oraz nieaktywnych seksualnie⁹.

Kiedy najlepiej uprawiać seks?

Zastanówcie się nad zmianą rytmu aktywności seksualnej z wieczornej na poranną. Po przebudzeniu mężczyźni mają zazwyczaj wyższe stężenie testosteronu¹⁵.

Białko w diecie - zapobiega spadkowi testosteronu

Jak się okazuje, dieta o niskiej zawartości tłuszczu, a obfitująca w węglowodany, może wpływać na zmiany poziomu testosteronu. Dlatego warto wprowadzić do menu produkty zawierające białko. Odpowiednia jego ilość niweluje efekty spadku hormonu związane z wiekiem¹⁶.

Koenzym Q10 - zwiększa popęd seksualny

U młodszych kobiet niski poziom CoQ10 zmniejsza produkcję hormonów płciowych i obniża płodność, a u starszych ogranicza popęd seksualny. Jednak suplementacja tym składnikiem może odwrócić ten efekt, zwiększając popęd seksualny i owulację. Koenzym Q10 jest szczególnie pomocny, gdy niskie libido wiąże się z brakiem energii, wyczerpaniem fizycznym, wysokim ciśnieniem krwi oraz problemami z sercem.

Podczas wykonywania krótkich, ale intensywnych ćwiczeń wyraźnie wzrasta poziom testosteronu we krwi. Dla mężczyzn najkorzystniejszy jest trening siłowy z obciążeniem, pozwalający na utrzymanie wysokiego stężenia hormonu na długo po jego zakończeniu.

Natomiast u mężczyzn suplementacja koenzymem Q10 łagodzi redukcję testosteronu wywołaną przez chemiczne toksyny, głównie poprzez neutralizację szkodliwego działania generowanych wolnych rodników¹⁷.

Naturalne metody podniesienia poziomu testosteronu

Krótkie, intensywne ćwiczenia zwiększają poziom testosterony

Podczas wykonywania krótkich, ale intensywnych ćwiczeń wyraźnie wzrasta poziom testosteronu we krwi. Dla mężczyzn najkorzystniejszy jest trening siłowy z obciążeniem, pozwalający na utrzymanie wysokiego stężenia hormonu na długo po jego zakończeniu.

Dodatkowo ruch obu płciom gwarantuje lepsze dotlenienie i odżywienie całego organizmu, wzmocnienie siły mięśni, poprawę ruchomości stawów oraz klatki piersiowej, a także sprawniejszą gospodarkę glukozą, lepszą przemianę materii, poprawę jakości snu oraz regulację wydzielania adrenaliny¹⁰.

Mniszek lekarski (Taraxacum officinale) na niski poziom testosteronu

Po 4 tygodniach przyjmowania wyciągu z rośliny przez starsze szczury zmierzono u nich poziom testosteronu, aktywność fizyczną oraz liczbę i aktywność plemników. Okazało się, że stężenie hormonu oraz spermatogeneza u gryzoni znacznie wzrosły, a możliwości fizyczne poprawiły się. Ten sam wyciąg z mniszka naukowcy podali więc 30 starszym mężczyznom, co poprawiło ich jakość życia, jak wynikało z wypełnionych przez nich ankiet¹⁸.

Kurkuma (Curcuma longa) powstrzymuje spadek testosteronu

W kilku doświadczeniach na gryzoniach dowiedziono, że powstrzymuje spadki poziomu testosteronu, będące efektami niekorzystnego działania na jądra niektórych leków, metali ciężkich i alkoholu¹⁹.

Owies zwyczajny (Avena sativa) poprawia produkcje testosteronu

To potężne narzędzie w zakresie poprawy produkcji testosteronu, podnoszenia energii, wytrzymałości i utrzymywania zdrowia prostaty, co udowodniono w badaniach laboratoryjnych. Związki obecne w tym niepozornym zbożu mogą stymulować hormon luteinizujący, odpowiedzialny za aktywację produkcji testosteronu. Badania dotyczące stosowania Avena sativa wykazały, że m.in. podnosi libido i częstotliwość orgazmów²⁰.

Co na zwiększenie libido?

Maca - pomaga odzyskać libido

Korzeń Lepidium meyenii w toku badań okazał się bezpieczną, naturalną alternatywą dla hormonalnej terapii zastępczej zarówno dla pań, jak i dla panów. Jak wykazały analizy, podnosi on poziom estrogenu i progesteronu, czyli 2 hormonów zanikających w okresie perimenopauzy6.

Próby kliniczne dowodzą, iż maca może znacząco ograniczyć objawy przekwitania. Pacjentki doświadczają mniej uderzeń gorąca i nocnych potów, lepiej sypiają, mają więcej energii i lepszy nastrój oraz odzyskują libido²¹.

U samców ekstrakt z korzenia tej peruwiańskiej rośliny wywołuje znaczącą odpowiedź erekcyjną: w modelach zwierzęcych odnotowano jej pozytywny wpływ na wskaźniki ejakulacji, a badania na ludziach potwierdzają, że może poprawiać jakość nasienia²². Ponadto zawiera wiele witamin i minerałów, m.in. cynk, który jest niezbędny dla zachowania funkcji seksualnych.

Cynk wzmaga popęd seksualny

Ten pierwiastek jest prawdopodobnie jednym z najważniejszych składników wpływających na męską seksualność. Uczestniczy praktycznie we wszystkich procesach płciowych, począwszy od metabolizmu hormonów, przez formowanie nasienia, a skończywszy na regulacji żywotności plemników.

Niedobory cynku charakteryzują się zmniejszonym stężeniem testosteronu i ilości spermy. Jego deficyt może powodować hipogonadyzm, zaburzenia potencji, zmniejszoną żywotność plemników, a nawet bezpłodność²³.

Jednak płeć piękna również nie powinna o nim zapominać, gdyż to właśnie on (do spółki z selenem) wzmaga popęd seksualny u kobiet.

Dziurawiec zwyczajny - podnosi popęd płciowy u kobiet

Wszystko wskazuje też na to, że dziurawiec jest skuteczne w podnoszeniu popędu płciowego. Jak wykazało przeprowadzone w Niemczech badanie na ponad 100 kobietach mających problemy z libido w okresie menopauzy, 60% pacjentek stosujących dziurawiec wyraźnie odzyskało popęd seksualny²⁴. Sugerowana dawka: 900 mg dziennie.

Buzdyganek naziemny (Tribulus terrestris) - wspomaga erekcję

To znany od wieków naturalny afrodyzjak, używany przez brzydszą połowę ludzkości, aby pobudzić libido i przywrócić prawidłowy poziom testosteronu. Substancja czynna rośliny, czyli protodioscyna, jest prekursorem tego homonu.

Jak wykazano w badaniach, rozszerza ona naczynia krwionośne oraz powoduje uwalnianie tlenku azotu w ciałach jamistych penisa, dzięki czemu wspomaga prawidłową, pełną erekcję. Większość testów przeprowadzono jednak na zwierzętach²⁵.

TTCRF - pomaga kobietom osiągnąć orgazm

TTCRF (transcutaneous temperature controlled radiofrequency – przezskórna terapia z wykorzystaniem temperatury i fal radiowych) to niechirurgiczna i niehormonalna forma leczenia, opracowana z myślą o kobietach mających trudności z osiąganiem orgazmu bądź cierpiących z powodu stresowego nietrzymania moczu – czyli częstych objawów menopauzy.

Niewielkie badanie wykazało, że po jej zastosowaniu ponad 90% pań osiągało orgazm 2 razy szybciej, u pacjentek potwierdzono też poprawę stanu tkanek pochwy oraz nietrzymania moczu. Zdaniem badaczy raz do roku należy wykonać zabieg przypominający, aby zachować korzyści płynące z terapii. Odnotowano też, że kobiety po zastosowaniu TTCRF nie musiały już używać kremów dopochwowych z estrogenami²⁸.