Oleki eteryczne odstraszające komary i kleszcze

Olejki eteryczne są bezpieczną i przyjemnie pachnącą alternatywą dla komercyjnych repelentów. Wprawdzie działają stosunkowo krótko, ale ich zaletą jest to, że nie wywołują poważnych skutków ubocznych.

Artykuł na: 4-5 minut
Zdrowe zakupy

Sklepowe półki uginają się od repelentów, które pozwalają nam uniknąć niechcianych kontaktów z kleszczami i komarami. Niestety nie wszyscy mogą je stosować. I tu wkraczają olejki odstraszające letnich krwiopijców. Jeżeli lekarz nie widzi przeciwwskazań, mogą ich używać nawet kobiety w ciąży.

Olejek tymiankowy odstrasza komary

W badaniu na myszach przetestowano pod względem skuteczności w odstraszaniu komara brzęczącego cztery olejki: lawendowy, eukaliptusowy, rozmarynowy i tymiankowy – wszystkie były skuteczne, ale liderem okazał się olejek tymiankowy1, którego efektywność przy zastosowaniu ekstraktu o stężeniu 0,05% wyniosła 91%. Jeśli chodzi o częstość występowania w Polsce, komar brzęczący (pospolity) zajmuje wśród owadów drugie miejsce. Wyprzedza go jedynie komar widliszek.

Olejek lawendowy na kleszcze

Roztwór olejku lawendowego o stężeniu 5, 10 i 20 procent wykazywał od 70 do 100 procent skuteczności przez 40 minut (stężenie 5%) i przez 2 godziny (pozostałe stężenia) wobec kleszcza wędrownego (gatunek występujący na południu Europy, ale spotykany również w Europie Środkowej).

Zdaniem autorów badania olejek lawendowy był równie skuteczny jak DEET2 (N,N-dietylo-m-toluamid), substancja obecna w środkach owadobójczych i odstraszających owady i kleszcze, dostępnych w sklepach i drogeriach – najczęściej w postaci spreju wydzielającego w kontakcie ze skórą nieprzyjemny dla tych miniaturowych "krwiopijców" zapach.

Olejek z trawy cytrynowej na komary

  • Z przeglądu badań naukowych wynika, że olejek z trawy cytrynowej (inna nazwa: olejek cytronelowy) okazał się w 100% skutecznym ziołowym repelentem, odstraszającym różne gatunki widliszka;
  • W zależnie od gatunku owada olejek cytronelowy działał ochronnie od 6 do 11 godzin;
  • Pod względem efektywności ustępował jedynie olejkowi z lubczyka chińskiego (Ligusticum sinense), który chroni przed atakiem komarów przez 11,5 godziny3. W jednym z badań roztwór olejku cytronelowego o stężeniu 5–10 procent okazał się bezpiecznym środkiem na różne gatunki komarów, równie skutecznym jak DEET, niestety działał tylko 2 godziny. Olejek cytronelowy pozyskuje się z różnych gatunków palczatki (Cymbopogon), trawy zaliczanej do rodziny wiechlinowatych. Specjaliści zauważyli, że ziołowe repelenty na bazie palczatki po dodaniu do nich waniliny w stężeniu 5% działają dłużej4.

Olejek z kurkumy odstrasza komary tygrysie

  • Olejek z kurkumy w połączeniu z olejkami z Zanthoxylum limonella (makhwaen, zioło spokrewnione z pieprzem syczuańskim) i Pogostemon heyneanus (gatunek brodźca) wykazał na świeżym powietrzu ponad 6-godzinną aktywność w odstraszaniu komarów tygrysich (azjatycki gatunek komara występujący w Europie od 1975 r., przenosi m. in. żółtą febrę i gorączkę zachodniego Nilu);
  • Mieszanka wymienionych olejków okazała się o 30% skuteczniejsza niż DMP (dimetyloftalan) i o 50% w porównaniu z DEPA (N,N-dietylo- fenylo-acetamid) – obie substancje od dawna są powszechnie wykorzystywane jako repelenty5;
  • Mieszanka olejków eterycznych z kurkumy i bazylii azjatyckiej z dodatkiem 5-procentowego roztworu waniliny odstrasza komary nawet przez 8 godzin6.

Bibliografia
  • https://doi: 10.1371/journal.pone.0103713
  • J Am Mosq Control Assoc. 2002 Dec;18(4):348-5
  • https://doi: 10.4102/jsava.v78i3.307.
  • https://doi: 10.1186/s12936-019-3064-8
  • https://doi: 10.1186/1475-2875-10-S1-S11
  • https://doi: 10.1016/j.jiph.2015.02.005. Epub 2015 Mar
Autor publikacji:
Julia Cember-Ogorzałek

"Uwielbiam dowiadywać się nowych rzeczy i uważam, że każdy człowiek ma ciekawą historię do opowiedzenia. Kiedy akurat nie piszę, spędzam czas z dzieckiem i świnkami morskimi, organizuję wirtualne bazarki na rzecz zwierząt lub wystawiam moje małżeństwo na próbę podczas sesji Monopoly." 

Zobacz więcej artykułów tego eksperta
Wczytaj więcej
Nasze magazyny