Mój dziadek miał chorobę Parkinsona i widziałam na własne oczy, jak niezmiernie wyniszczająca potrafi być ta choroba. Czy istnieje coś, co moja rodzina i ja możemy zrobić, aby zmniejszyć ryzyko zachorowania?
Choroba Parkinsona jest postępującym schorzeniem neurologicznym, które w Wielkiej Brytanii dotyka około 127 tys. osób - czyli w przybliżeniu jedną osobę na 500.
Głównymi jej objawami są drżenie, sztywność ciała i powolne ruchy, lecz różnią się one w zależności od osoby i mogą także obejmować symptomy niezwiązane z ruchem, takie jak lęk, problemy z pamięcią i depresja.
Według organizacji Parkinson’s UK, tylko około 5% przypadków choroby Parkinsona ma podłoże dziedziczne; pozostałe 95% osób cierpi na tzw. „idiopatyczną chorobę Parkinsona” - co oznacza po prostu, że jej przyczyny nie są znane.
Jednak dobra wiadomość jest taka, że istnieje coraz więcej dowodów sugerujących, że znaczącą rolę w rozwoju choroby Parkinsona mogą odgrywać czynniki środowiskowe - w szczególności czynniki, które możemy do pewnego stopnia kontrolować za pomocą diety i unikania ekspozycji na toksyny. Oto niektóre z obiecujących metod zmniejszenia ryzyka rozwoju tej choroby.
Jabłka na Parkinsona
Jedno jabłko dziennie naprawdę może sprawić, że nie udasz się do lekarza z powodu choroby Parkinsona - przynajmniej, jeśli jesteś mężczyzną.
Zgodnie z wynikami jednego z badań mężczyźni, którzy jedzą pięć lub więcej porcji jabłek na tydzień, są w przybliżeniu o połowę mniej narażeni na to, że rozwinie się u nich choroba Parkinsona w porównaniu z mężczyznami jedzącymi mniej niż jedną porcję na miesiąc.
Truskawki i jagody również mogą działać ochronnie. Zjadanie dwóch do czterech porcji na tydzień może obniżyć ryzyko zachorowania na chorobę Parkinsona o około 25%.
Za ten dobroczynny wpływ odpowiedzialny jest prawdopodobnie wysoki poziom flawonoidów występujących w owocach. Flawonoidy w dużej ilości obecne są też w czerwonym winie, herbacie i soku pomarańczowym.
Dieta śródziemnomorska
Oprócz jedzenia bogatych we flawonoidy owoców, pomóc obniżyć ryzyko zachorowania na chorobę Parkinsona może także stosowanie diety śródziemnomorskiej, bogatej w świeże warzywa, ryby i oliwę z oliwek.
W pewnym badaniu stwierdzono, że osoby, których nawyki żywieniowe najbardziej przypominały dietę śródziemnomorską, były obarczone niższym ryzykiem choroby Parkinsona, natomiast u tych, których dieta najmniej przypominała dietę ze słonecznego południa, występowało wyższe ryzyko zachorowania na chorobę Parkinsona, a ponadto diagnozowana była ona we wcześniejszym wieku.
Najzdrowszy posiłek w stylu śródziemnomorskim? Świeże warzywa z niezwykle wartościową kaszą quinoa, oliwa z oliwek i odrobina niskoprocentowego napoju dla lepszego trawienia!
Przeciwutleniacze zapobiegają chorobie Parkinsona
Pokarmy bogate w przeciwutleniacze, zawierające spore dawki witaminy E i beta-karotenu, mogą chronić przed chorobą Parkinsona, dlatego codziennie powinny się znaleźć w dużej ilości na Twoim talerzu.
Szpinak, brokuły, jarmuż, migdały, ziarna słonecznika, słodkie ziemniaki, marchewka i mango - wszystkie są dobrymi źródłami przeciwutleniaczy. Możesz też spróbować suplementacji witaminami C i E oraz koenzymem Q10.
Przeciwutleniacze mogą przeciwdziałać skutkom działania na organizm cząsteczek zwanych „wolnymi rodnikami”, które podejrzewa się o udział w rozwoju choroby Parkinsona.
Zwiększ spożycie witaminy B6
Do listy zakupów dodaj tuńczyka, kurczaka, indyka, paprykę, orzechy nerkowca i inne produkty o wysokiej zawartości witaminy B6, ponieważ ona także może zapobiegać chorobie Parkinsona.
Naukowcy z dużego konsorcjum neurologów w Japonii – Fukuoka Kinki Parkinson’s Disease Study Group - odkryli, że ludzie, którzy spożywali najwięcej witaminy B6 w diecie, znajdowali się w grupie znacząco niższego ryzyka zapadnięcia na chorobę Parkinsona niż ci, którzy spożywali jej mniej.
Może to być spowodowane tym, że witamina B6 bierze udział w zachowaniu prawidłowego poziomu aminokwasu homocysteiny we krwi, a uważa się, że wysoki poziom homocysteiny przyczynia się do rozwoju tej choroby.
Przyjmuj więcej minerałów
Według innego badania, przeprowadzonego przez Fukuoka Kinki Parkinson’s Disease Study Group, dieta bogata w sole mineralne również może mieć działanie ochronne. W badaniu wzięło udział około 600 osób spożywających dużo żelaza, magnezu i cynku.
Stwierdzono u nich mniejsze ryzyko wystąpienia choroby Parkinsona. Pokarmy bogate w te minerały to: orzechy brazylijskie, szpinak, brązowy ryż, rodzynki, awokado, fasola adzuki, ziarna sezamu, owies, ciecierzyca i soczewica.
Zrezygnuj z produktów mlecznych
Jeśli jesz dużo produktów mlecznych, takich jak mleko, masło i ser, rozważ ich ograniczenie, ponieważ mogą podwyższać ryzyko zachorowania na chorobę Parkinsona.
Naukowcy z Harvard School of Public Health stwierdzili, że wysokie spożycie nabiału niemal podwaja u mężczyzn ryzyko zachorowania na chorobę Parkinsona.
Również kobiety gustujące w tych pokarmach mają nieco podwyższone ryzyko zachorowania. Jednak winowajcą może być nie tyle sam nabiał, co toksyczne związki chemiczne, takie jak pestycydy (będące częstym zanieczyszczeniem w produktach mlecznych), które mogą uszkadzać mózg (patrz dalej w tekście).
Zapomnij o tłustym mięsie
Kwas arachidonowy, wielonienasycony kwas tłuszczowy omega-6, również powiązano z występowaniem choroby Parkinsona.
Osoby mające najwyższy poziom kwasu arachidonowego, który znajduje się przede wszystkim w wątrobie jagnięcej, mięsie i jajach – są dwukrotnie bardziej narażone na zapadnięcie na chorobę Parkinsona niż osoby spożywające mniejsze ilości tego tłuszczu. Prosta reguła: im tłustsze mięso, tymi więcej kwasu arachidonowego zawiera.
Ogranicz pestycydy
W wielu badaniach udowodniono związek pomiędzy pestycydami a chorobą Parkinsona. U ludzi mieszkających w odległości do 500 metrów od terenów opryskiwanych pestycydami ryzyko rozwoju tej choroby wzrasta o 75%. U osób narażonych w dzieciństwie lub w młodości na kontakt z używanymi w rolnictwie pestycydami ryzyko jest jeszcze większe.
Choroba Parkinsona ma również związek ze stosowaniem pestycydów w gospodarstwie domowym, Używanie insektycydów i herbicydów w domu i ogrodzie może podwoić ryzyko zachorowania – twierdzą amerykańscy naukowcy. Aby obniżyć to ryzyko, używaj nietoksycznych pestycydów lub gdy tylko to możliwe, stosuj alternatywne metody ochrony przed szkodnikami.
Uzupełnij niedobór witaminy D
Niewystarczająca podaż witaminy D - „witaminy słońca” - często jest wymieniana jako jedna z możliwych przyczyn całej gamy przewlekłych chorób, w tym choroby Parkinsona.
W badaniu przeprowadzonym w Finlandii stwierdzono, że u osób z wyższym poziomem witaminy D we krwi występowało znacząco niższe ryzyko choroby Parkinsona w porównaniu z osobami, które miały niższy poziom tej witaminy.
Jeśli nie masz możliwości wystarczającej ekspozycji na promienie słoneczne, naturalne źródło witaminy D, dobrym pomysłem może być suplementacja 600–1000 j.m. witaminy D3 dziennie.
Ruszaj się
Jeśli jeszcze nie ćwiczysz regularnie, to najwyższy czas zacząć to robić. Zgodnie z wynikami dużego badania przeprowadzonego w USA, wysoki poziom aktywności fizycznej – od umiarkowanie intensywnej do intensywnej – np. joggingu, jazdy na rowerze i aerobiku może zmniejszyć ryzyko choroby Parkinsona. Wyjaśnieniem tego zjawiska może być to, że ćwiczenia mają korzystny wpływ na mózg i na resztę ciała.
Bibliografia
Neurology, 2012; 78: 1138–45
Mov Disord, 2012; 27: 771–4
Eur J Neurol, 2011; 18: 106–13
Ann Pharmacother, 2006; 40: 935–8
Br J Nutr, 2010; 104: 757–64
J Neurol Sci, 2011; 306: 98–102
Ann Neurol, 2002; 52: 793–801; Am J Epidemiol, 2007; 165: 998–1006
J Neurol Sci, 2010; 288: 117–22
Am J Epidemiol, 2009; 169: 919–26; Lancet, 2000; 355: 1701
Nasze magazyny
