Podrażnienia oczu: jak im zaradzić?

Od pewnego czasu bardzo często pieką mnie oczy, mam wrażenie, jakby tkwił tam stale jakiś pyłek. Okulista powiedział, że mogę mieć alergię, zespół suchego oka albo zapalenie spojówek. Gdy zaś dowiedział się, że czasami oczy są przekrwione i odczuwam swędzenie powiek, stwierdził, że w takich sytuacjach może to oznaczać zapalenie brzegów powiek i powinienem wtedy przyjść na konsultację. Natomiast teraz trzeba zrobić dokładniejsze badania, aby wykluczyć alergię i zespół suchego oka. Tymczasem zalecił mi neomycynę oraz zakup kropli do oczu, których mam używać, gdy będę dłużej pracować przy komputerze. Czy są jakieś metody naturalnego leczenia tych schorzeń?

25 kwiecień 2018
Artykuł na: 9-16 minut
Zdrowe zakupy

Twój lekarz ma rację, chcąc wykonać dodatkowe testy, aby wyeliminować potencjalne choroby. Tylko w ten sposób będziecie mogli podjąć skuteczne leczenie. Dlatego uzbrój się w cierpliwość i zrób zalecone badania. Poza tym pamiętaj, że czasem zapalenie spojówek jest pokłosiem zespołu suchego oka. Wbrew pozorom zapalenie spojówek to bardzo powszechny problem, będący powodem nawet 15% wizyt u okulistów1. Niestety często jest mylone z alergią.

Powodem stanu zapalnego mogą być zarówno używane przez Ciebie kosmetyki, długotrwała praca przy komputerze lub oglądanie telewizji, przesiadywanie w klimatyzowanych wnętrzach, jak i kąpiele w chlorowanych basenach, narażenie na pył lub dym. Jeśli rzeczywiście cierpisz na nawracające zapalenie spojówek, aby zmniejszyć częstotliwość i uciążliwość dolegliwości, będziesz musiał poszukać źródła problemu. Opisane przez Ciebie objawy są charakterystyczne dla tej choroby: odczucie obecności obcego ciała lub piasku pod powiekami, swędzenie, pieczenie, zaczerwienienie, nadwrażliwość na światło, a nawet pogorszenie widzenia.

UWAGA NA MESZKI

Ukąszenia tych małych muszek mogą doprowadzić do utraty wzroku. Onchocerkoza, nazywana też ślepotą rzeczną, jest drugą najpowszechniejszą przyczyną utraty wzroku spowodowanej przez infekcję (po jaglicy wywoływanej przez chlamydię). Powodują ją pasożyty meszki, które dostają się do ludzkiego organizmu w czasie ukąszeń owadów. Wtedy przekształcają się w larwy, które wydostają się na zewnątrz przez skórę i oczy. Na szczęście istnieją skuteczne leki na ślepotę rzeczną.

Przyczyną może być zarówno długotrwałe czytanie lub patrzenie w ekran, jak również chroniczne schorzenia (np. choroby tarczycy, reumatyzm, toczeń rumieniowaty układowy, cukrzyca), długotrwałe stosowanie niektórych leków (m.in. moczopędnych i przeciwalergicznych). Dolegliwości nasilają się jesienią i zimą, gdy więcej czasu spędzamy w zamkniętych, ogrzewanych pomieszczeniach przy sztucznym świetle.

By określić stopień upośledzenia wydzielania łez, przeprowadza się test Schirmera - pod dolnymi powiekami umieszcza się paseczki bibuły z zaznaczoną podziałką. Po 5 min sprawdza się, w jakim stopniu nasiąkła ona łzami. Jeśli mokra plama na bibułce nie przekroczyła 5 mm, to znak, że masz za mało łez. Wtedy warto przeprowadzić uzupełniające badanie, które odpowiada na pytanie, jak długo łza pozostaje na powierzchni Twojego oka.

Z kolei zapalenie brzegów powiek może wynikać z infekcji bakteryjnej lub zaburzeń wydzielania łoju przez gruczoły zlokalizowane na brzegach powiek. W tym przypadku kluczowe znaczenie mają oczyszczenie linii rzęs oraz delikatny masaż powiek, który pomoże odblokować gruczoły łojowe. By wzmóc jego działanie, warto wcześniej położyć na oku ciepły okład.

Kompres z czarnej herbaty

Wystarczy zaparzyć herbatę z 2 torebek, a gdy temperatura płynu obniży się, przyłożyć namoczone, ciepłe torebki na zamknięte oczy na ok. 20 min.

Rzuć palenie

Dym papierosowy podrażnia spojówki. Już samo przebywanie w zadymionych pomieszczeniach skutkuje zaczerwienieniem oczu, a nawet może spowodować zapalenie spojówek2. Jednak to tylko wierzchołek góry lodowej, bo palenie jest też przyczyną powstawania wolnych rodników, które bombardując komórki oka, przyczyniają się do ich uszkodzeń3.

Słodkie lekarstwo

Łagodzące właściwości lecznicze miodu wykorzystywane są również w okulistyce. Sprawdza się on zwłaszcza w przypadku zakażeń oczu wywołanych przez drobnoustroje, poopryszczkowych zbliznowaceń rogówki, ropnego zapalenia brzegów powiek czy zapalenia spojówek oraz rogówki. Prawdopodobnie jego skuteczność wynika z obecności pochodnych fruktozy we fragmentach wosku występujących w miodzie4. W innych badaniach uczeni przetestowali działanie wysokojakościowego miodu manuka w charakterze maści aplikowanej na powieki. Spośród 102 pacjentów z infekcjami oczu, którym powieki posmarowano tym miodem, poprawę odczuło aż 85%5!

Krople z oleju kokosowego

Ma on właściwości antybakteryjne, które mogą pomóc w zapobieganiu i leczeniu infekcji oraz łagodzić stany zapalne. Nic dziwnego, że dodaje się go do wielu kropli do oczu6. Zazwyczaj już 2-3 aplikacje oleju kokosowego wystarcza, by pozbyć się infekcji. Jest on skuteczny również w przypadku zapalenia brzegów powiek, jęczmienia, jak również zespołu suchego oka. W tym wypadku najlepiej sprawdza się zakraplanie oka olejem. Jest to tym bardziej uzasadnione, że dziś za główną przyczynę tej dolegliwości uznaje się niedobór tłuszczowej warstwy płynu łzowego. Można również dodawać oleju do przyrządzanych potraw albo popijać je wodą kokosową.

Polub jeżyny i czarne borówki

W czasie infekcji unikaj pokarmów oraz napojów zawierających cukier. Jedz za to dużo jagód, takich jak borówki amerykańskie i jeżyny. Są one prawdziwą skarbnicą antyoksydantów, które mają ochronne działanie dla wzroku. To nie wszystko! Borówka amerykańska skutecznie wspomaga leczenie zapalenia spojówek ze względu na swoje właściwości przeciwzapalne i bakteriostatyczne. Ponadto naukowcy wykazali, że poprawia widzenie nocą7.

Berberyna

Wodne wyciągi z roślin zawierających berberynę stosowane były do leczenia różnych schorzeń oczu, łącznie z infekcjami. Wykazały one wyraźny korzystny wpływ w leczeniu jaglicy - poważnej choroby oczu wywoływanej przez bakterię Chlamydia trachomatis8.

Cynk i witamina A

Oba odpowiedzialne są za prawidłowe widzenie. Cynk bierze udział w wytwarzaniu rodopsyny niezbędnej do prawidłowego widzenia po zmroku i rozróżniania odcieni szarości, a także zapobiega osłabieniu wzroku związanemu z wiekiem. Jego źródłami są jajka i pieczywo pełnoziarniste.

Witamina A, czyli retinol, wpływa na prawidłowe funkcjonowanie fotoreceptorów siatkówki oka, co umożliwia ostre widzenie o każdej porze dnia. Jej niedobór powoduje tzw. kurzą ślepotę - pogorszenie widzenia po zmroku - oraz zespół suchego oka. Retinol znajdziesz w brzoskwiniach, marchwi i pomidorach.

Zgrany duet barwników

Luteina i zeaksantyna odgrywają istotną rolę w profilaktyce osłabienia wzroku. Gromadzą się w plamce żółtej i soczewce, zabezpieczając oko przed szkodliwym wpływem promieni słonecznych. Regularne przyjmowanie 6 mg luteiny dziennie zmniejsza o 57% ryzyko wystąpienia AMD9. Japońscy naukowcy odkryli, że przyjmowanie 5 mg luteiny i 1 mg zeaksantyny dziennie ogranicza pojawianie się tzw. efektu zmęczonych oczu po długotrwałym wpatrywaniu się w ekran komputera10. Tych naturalnych barwników z grupy karotenoidów dostarczysz sobie, jedząc m.in. jarmuż, natkę pietruszki, brokuły, nektarynki, kukurydzę oraz groszek zielony.

Dobroczynne ryby

W Twojej diecie nie powinno zabraknąć tłustych ryb, takich jak tuńczyk, łosoś, pstrąg, makrela czy dorsz. Są one bowiem cennymi źródłami wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3, które - jak dowiodły badania - zapobiegają wysychaniu oczu podczas pracy przy komputerze11, a obniżając ciśnienie śródgałkowe, chronią przed jaskrą12. Są również skuteczne przy zwyrodnieniu plamki żółtej. Co więcej, dostarczanie organizmowi odpowiedniej dawki omega-3 sprawia, że luteina i zeaksantyna znacznie szybciej wbudowują się w struktury organizmu, które ich potrzebują13.

Sugerowana dawka: przez kilka tygodni ok. 2 g dziennie (by uzupełnić niedobory), później 500-1000 mg.

Polub oleje

W oleju lnianym znajdują się kwasy tłuszczowe, które pomagają w leczeniu zaburzeń związanych z gruczołem tarczkowym i nadmiernym parowaniem filmu łzowego. Dlatego nie wahaj się spożywać codziennie jednej łyżki stołowej (14 g) oleju lnianego. Sięgaj też po olej tłoczony z ziaren rokitnika (Hippophae rhamnoides). Jest on bogaty w nienasycone kwasy tłuszczowe. Fińskie studium pod kierunkiem dr. Jarvinen polegało na podawaniu tego oleju pacjentom cierpiącym na zespół suchego oka14. 86 osób w wieku 20-70 lat podzielono na 2 grupy. Jedna otrzymywała 2 g oleju z rokitnika dziennie przez 3 miesiące, zaś pacjentom z drugiej grupy podawano placebo. Okazało się, że w grupie przyjmującej olej, widoczne było mniejsze zaczerwienienie oczu i słabsze pieczenie; poprawę tę można było również zaobserwować u pacjentów noszących soczewki kontaktowe.

Sięgnij po NAC

N-acetylocysteina to aminokwas zapobiegający wysuszaniu gałki ocznej, które bywa objawem zapalenia brzegów powiek. Jak dowiodły badania, u pacjentów leczonych antybiotykiem, glikokortykosteroidami oraz sztucznymi łzami suplementacja NAC znacząco poprawiła ilość i jakość łez w porównaniu do grupy leczonej konwencjonalnie15.

Sugerowane dawkowanie: 100 mg 3 razy dziennie.

Bibliografia

  1. Allergy Asthma Proc 2008; 29: 565-74
  2. Stop Vision Loss Now!, 2014 Bruce Fife, s.66
  3. Exp Diabetes Res 2007; 2007: 43603
  4. Postępy Fitoterapii 2007; 4: 202-206
  5. Bull Islam Med, 1982; 2: 422-5
  6. www.google.com/patents/US20040197340,accessed1/1/2014
  7. http://goo.gl/o68Hta
  8. Am Fam Physician, 2012;86: 1127-32
  9. JAMA 1994; 272 (18): 1413-1420
  10. Nutr Clin Care 2002; 5 (2): 56-65
  11. Ophthalmology 2013; 120 (11): 2191-2196
  12. https://goo.gl/0y2mEY
  13. Am J Clin Nutr 2008; 87 (5): 1521-1529
  14. https://goo.gl/fvzmKF
  15. Cornea,2002; 21: 164-8
  16. J Altern Complement Med. 2000; 6 (6): 499-508

Sztuczne łzy

Te popularne i łatwo dostępne krople stosuje się nie tylko u osób z zespołem suchego oka, ale i przy podrażnieniu tego narządu i pierwszych objawach zapalenia spojówek. Bez trudu można nabyć je w aptekach bez recepty. Często dostępne są w minimsach, czyli małych fiolkach, których zawartość wystarcza na jeden dzień. Preparaty zawierają wodę oraz substancje o dużej lepkości (np. hialuronian sodu, alkohol poliwinylowy, hipromelozę), które wiążą wodę i zatrzymują ją na powierzchni gałki ocznej. Uznaje się, że sztuczne łzy to preparaty bezpieczne, jednak nie powinny stosować ich osoby noszące miękkie soczewki kontaktowe, ludzie z uszkodzoną rogówką oraz alergicy.

Homeopatyczne krople

Z tego, co piszesz, zdarza Ci się spędzać długie godziny przed monitorem komputera. Tego typu sytuacje, podobnie jak długotrwała ekspozycja na wiatr, pyłki lub ostre słońce, mogą doprowadzić do podrażnienia oczu. Warto wtedy sięgnąć po krople homeopatyczne. W jednym z badań ochotnicy 1-3 razy dziennie stosowali preparat homeopatyczny z wyciągiem z ziela świetlika (Euphrasia rostkoviana)16. Po 14 dniach odczuli zdecydowane zmniejszenie objawów związanych z podrażnieniem oczu, a 81% z nich zostało całkowicie wyleczonych.

Zorganizuj sobie dobre warunki

Zapobiegaj nadmiernemu gorącu i suchości w pomieszczeniu, w którym przebywasz, poprzez zawieszanie na grzejnikach pojemników z wodą i regularnie wietrzenie. Szczególnie uważaj na klimatyzację i grzejniki elektryczne, które wysuszają powietrze. Chroń oczy przed wiatrem i słońcem.

Przełomowe, trwające ponad 20 lat, badania, które objęły 838 rybaków z regionu zatoki Chesapeake na wschodnim wybrzeżu Stanów Zjednoczonych, potwierdziły, że ostre światło słoneczne ma destrukcyjny wpływ na soczewkę i siatkówkę. Najbardziej narażeni na jego działanie rybacy znajdowali się w grupie najwyższego zachorowania na zwyrodnienie plamki żółtej (AMD). Zakładaj okulary, jeśli robisz coś, co mogłoby zaszkodzić oczom, jak np. bieganie, jazda na rowerze czy stolarstwo. Nie noś stale soczewek kontaktowych - zastępuj je okularami, kiedy tylko jest to możliwe.

Chwila relaksu

Pozwól oczom odpocząć. Kiedy wpatrujesz się w ekran, częstotliwość mrugania spada o 25% i spojówki przestają nawilżać oczy. Zamiast oglądania telewizji wybierz się na spacer do parku. Gdy pracujesz przy komputerze, rób regularne przerwy - wystarczy 5 min raz na godzinę. W tym czasie popatrz w dal, np. przez okno, a potem przenieś wzrok na znajdujący się blisko przedmiot.

Załóż minikorek

Objawy zespołu suchego oka można także obserwować, gdy system odprowadzania łez jest zbyt aktywny. W takim przypadku można rozważyć blokowanie kanalików łzowych poprzez wprowadzanie do nich kolagenowych korków lub przypalanie ujścia kanalików łzowych, by zatrzymać łzy i pozwolić na długotrwałe nawilżenie powierzchni oka.

Ćwicz oczy

Dzięki tej "gimnastyce" poprawisz jakość filmu łzowego. Zasłoń zamknięte oczy dłońmi i skoncentruj się przez 2-3 min w tej pozycji. Ciemność i ciepło dłoni zadziałają rozluźniająco na oczy. Wyciągnij jeden kciuk ok. 15 cm przed nosem, a drugi w tej samej osi, 30 cm za pierwszym. Ogniskuj spojrzenie na zmianę, raz na jednym, raz na drugim kciuku, trenując w ten sposób mięśnie oczu.

Wczytaj więcej
Nasze magazyny