Mięta pieprzowa (Mentha Piperita) - właściwości lecznicze, zastosowanie

Jedna z najpopularniejszych roślin zielarskich, znana z orzeźwiającego smaku i aromatu, to tak naprawdę mieszaniec gatunków M. spicata i M. aquatica. Jednocześnie mięta pieprzowa należy do najstarszych roślin leczniczych w tradycji wschodniej i zachodniej, a lista jej zastosowań obejmuje m.in. zespół jelita drażliwego, wzdęcia, niestrawność, nudności, wymioty, kaszel i zapalenie oskrzeli.

Ponadto olejek eteryczny oraz ekstrakty z M. piperita wykazują działanie przeciwdrobnoustrojowe, przeciwwirusowe, grzybobójcze, owadobójcze, radioochronne i antyoksydacyjne¹. Ziele i liście mięty pieprzowej zawierają składniki aktywne, w tym przeciwutleniacze, dlatego od dawna były wykorzystywane w medycynie ludowej. Współczesne badania potwierdzają wcześniejsze obserwacje i przedstawiają dowody na to, że zawarte w niej związki zapobiegają wielu chorobom cywilizacyjnym, takim jak miażdżyca, cukrzyca, otyłość czy nowotwory².

Mięta pieprzowa - właściwości zdrowotne

Mięta pomaga przy zaburzeniach trawienia

Badania na zwierzętach wskazują, że mięta pieprzowa rozluźnia układ trawienny i może łagodzić ból, gazy, wzdęcia i niestrawność. Zapobiega również kurczeniu się mięśni gładkich, co pozwala zmniejszyć skurcze jelit. Również przegląd 9 eksperymentów z udziałem 926 osób z zespołem jelita drażliwego (IBS), leczonych olejem miętowym przez co najmniej 2 tygodnie, wykazał, że mięta pieprzowa zapewnia znacznie lepsze złagodzenie objawów niż placebo³. Ponadto w metaanalizie 14 badań klinicznych z udziałem prawie 2 tys. dzieci mięta pieprzowa zmniejszyła częstotliwość, długość i nasilenie bólu brzucha⁴. Kapsułki zawierające olejek miętowy ograniczały także występowanie oraz nasilenie nudności i wymiotów w badaniu przeprowadzonym na 200 osobach poddawanych chemioterapii⁵.

Mięta pomaga przy bólach głowy

Obecny w surowcu mentol działa rozluźniająco, zwiększa przepływ krwi i zapewnia uczucie chłodu. W randomizowanym badaniu klinicznym z udziałem 35 osób z migreną olejek miętowy nałożony na czoło i skronie znacznie zmniejszył ból po 2 godz. w porównaniu z placebo⁶. W innym eksperymencie okazał się równie skuteczny, jak 1 g acetaminofenu⁷. Nawet aromat herbaty miętowej może pomóc rozluźnić mięśnie i zmniejszyć ból głowy, choć póki co nie ma dowodów naukowych potwierdzających ten efekt.

Mięta pomaga przy skurczach menstruacyjnych

Ponieważ mięta pieprzowa działa rozluźniająco na mięśnie, może łagodzić bóle miesiączkowe. W jednym badaniu z udziałem 127 kobiet stwierdzono, że kapsułki z wyciągiem z rośliny są tak samo skuteczne, jak niesteroidowy lek przeciwzapalny w zmniejszaniu intensywności i czasu trwania dolegliwości⁸.

Mięta pomaga przy zatkanych zatokach

Mięta pieprzowa ma właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwzapalne. Z tego powodu przygotowana z niej herbata może pomóc w przypadku zatkanych zatok w przebiegu infekcji, przeziębienia i alergii⁹. Ponadto badania pokazują, że mentol poprawia przepływ powietrza w jamie nosowej, dlatego para z herbaty miętowej może ułatwić oddychanie¹⁰.

Mięta pomaga przy alergiach

Mięta pieprzowa zawiera kwas rozmarynowy, którego obecność wiąże się ze zmniejszeniem objawów reakcji alergicznych, takich jak katar czy swędzenie oczu. W randomizowanym 21-dniowym badaniu z udziałem 29 osób z alergiami sezonowymi ochotnicy otrzymujący doustny suplement zawierający kwas rozmarynowy rzadziej odczuwali swędzenie oczu i nosa i inne objawy niż ci, którym podano placebo¹¹.

Mięta pomaga przy infekcjach bakteryjnych

W jednym badaniu stwierdzono, że olejek miętowy zapobiega rozwojowi pospolitych bakterii przenoszonych przez żywność, w tym E. coli, Listeria i Salmonella. Zabija również inne rodzaje drobnoustrojów, które prowadzą do chorób u ludzi, w tym gronkowce i bakterie związane z zapaleniem płuc¹². Ponadto badania wskazują, że mięta pieprzowa zmniejsza liczbę mikrobów powszechnie występujących w jamie ustnej¹³. Zdaniem naukowców szczególnie jej 2 główne składniki – mentol i menton – charakteryzują się silnym działaniem przeciwdrobnoustrojowym. Według niektórych badaczy olejek miętowy wykazuje również aktywność wobec drożdżaków z rodzaju Candida oraz dermatofitów i grzybów pleśniowych.

Mięta pomaga na pamięć i koncentrację

Picie herbaty miętowej może poprawić zdolność skupienia. W pewnym badaniu 24 młodych, zdrowych ludzi osiągnęło znacznie lepsze wyniki w testach poznawczych, gdy otrzymali kapsułki olejku miętowego¹⁴. W innym stwierdzono, że pachnący olejek miętowy poprawia pamięć i czujność, w porównaniu do ylang-ylang, innego popularnego olejku eterycznego¹⁵.

Zastosowanie mięty

Napar

Zalej 1 łyżkę liści 2 szklankami wrzącej wody i zaparzaj pod przykryciem przez 10 min. Następnie przecedź. Przy nieżycie żołądka i braku apetytu pij po pół szklanki na godzinę przed jedzeniem lub po posiłku jako środek rozkurczowy, wiatropędny i żółciopędny.

Nalewka

1 część świeżych lub suszonych ziół zalej 5 częściami 40% alkoholu i zamknij w słoiku. Umieść go w ciemnym i chłodnym miejscu na 2-3 tygodnie, od czasu do czasu nim wstrząsaj. Następnie odcedź ziele i zlej nalewkę do butelki. Przy problemach z żołądkiem wymieszaj kilka kropel nalewki (od 5 do 25) z łyżką miodu i spożywaj 4 razy dziennie.

Płukanka

Przygotuj mocniejszy napar, zaparzając 1 łyżkę liści w 1 szklance wrzącej wody. Po ostudzeniu wykorzystaj płyn do płukania jamy ustnej i gardła, np. przy przeziębieniu.

Inhalacje

Do miski nalej wrzątku, wsyp pokrojone liście mięty lub wlej kilka kropel olejku miętowego, głowę przykryj ręcznikiem i wdychaj odświeżający zapach. Taka inhalacja wspomaga oddychanie przy uczuciu zatkanego nosa.

Peeling

Wymieszaj posiekane liście mięty z solą morską i oliwą z oliwek, tak by uzyskać odpowiednią konsystencję. Gotową mieszanką natrzyj stopy i pozostaw na kwadrans, a następnie spłucz wodą. Taki naturalny peeling przyniesie ulgę zmęczonym i spuchniętym nogom.