Kurkuma – przepisy na dania mięsne, wegetariańskie, desery z kurkumą

Ostryż długi (Curcuma longa), czyli kurkuma, to roślina od wieków stosowana jako lek medycyny ajurwedyjskiej. Badania potwierdzają skuteczność kurkumy (zwłaszcza jednego z jej składników, kurkuminy) w walce m.in. z zakażeniem ran, problemami trawiennymi, niektórymi chorobami autoimmunologicznymi i kilkoma odmianami raka.

18 marzec 2020
Artykuł na: 9-16 minut

Kurkuma w kuchni

Kurkuma to popularna przyprawa w kuchni wschodniej, od krajów arabskich, aż po Indie i Tajlandię. Znajdziemy ją zarówno w zupach, jak i daniach mięsnych, warzywnych, a nawet deserach. Obecnie coraz większą popularność zyskują koktajle z kurkumą. Kurkuma świetnie się sprawdza solo, ale lubi też towarzystwo wielu przypraw, w tym papryki (słodkiej i ostrej), kolendry (zwłaszcza świeżej), kuminu (kminu rzymskiego), kminku, czosnku, kardamonu, cynamonu, imbiru i pieprzu, który (tak jak tłuszcze) ułatwia jej wchłanianie.

Sama kurkuma nadaje potrawie lekko gorzki posmak, co właśnie wskazuje na jej działanie wspomagające trawienie. Z powodu kurkuminy, która barwi korzeń kurkumy na pomarańczowo-żółto, ostryż może też pełnić rolę barwnika spożywczego, nadając ryżowi lub ziemniakom piękny żółty kolor. Co ciekawe, kurkuma byłą jedną z ulubionych przypraw polskiej szlachty.

Kurkumy powinny unikać kobiety w ciąży ze względu na ryzyko przedwczesnego porodu. Pacjenci z kamicą żółciową i stosujący leki przeciwzakrzepowe nie mogą stosować jej bez konsultacji z lekarzem. Matki karmiące piersią powinny mieć na uwadze, że smak mleka zależy od tego, co jedzą – nie każdemu dziecku będzie odpowiadał gorzki smak mleka.

Przepisy na dania z kurkumą

Pieczone ziemniaki z kurkumą

  • ½ kg ziemniaków
  • ½ pęczka świeżej kolendry
  • ½ l bulionu warzywnego łyżka oleju rzepakowego
  • 1 łyżka kurkumy
  • szczypta pieprzu

Ziemniaki umyć, obrać i pokroić, włożyć do głębokiego naczynia żaroodpornego. Wsypać kurkumę i pieprz do bulionu, dodać olej, polać mieszanką ziemniaki. Kolendrę poszatkować i posypać nią ziemniaki. Piec w temperaturze 190 st. C przez ok. 40 min.

Zupa krewetkowa z kurkumą

  • 30 dag krewetek królewskich
  • 2 marchwie
  • 1 pietruszka
  • 10 dag makaronu ryżowego
  • 1 szklanka mleka kokosowego
  • 2 cm kawałek imbiru
  • 3 ząbki czosnku
  • ¼ pęczka świeżej kolendry
  • 1 łyżeczka kurkumy
  • szczypta pieprzu

Makaron ryżowy ugotować. Marchew i pietruszkę umyć i obrać, pokroić na talarki. Zalać wodą i gotować przez ok. 10 min. Przygotować krewetki (zdjąć pancerze, odciąż głowy i nogi, wyjąć jelito), wrzucić je do garnka z warzywami, gotować przez ok. 10 min. Imbir, czosnek i kolendrę posiekać. Dodać imbir, czosnek, pieprz i kurkumę do zupy, mieszać przez 3-5 min, wlać mleko kokosowe, mieszać jeszcze przez chwilę. Podawać z makaronem ryżowym, posypać każdą porcję kolendrą. Uwagi: Jelito znajduje się na grzbiecie krewetki. Najłatwiej je usunąć nacinając mięso po zdjęciu pancerza i delikatnie wyciągając je.

Zupa dyniowa z kurkumą

  • 1 dynia hokkaido
  • 4 ziemniaki
  • 1 marchew
  • 1 cebula
  • 1 l bulionu warzywnego
  • ¼ pęczka świeżej naci pietruszki
  • 1 łyżeczka startego imbiru
  • 1 łyżeczka startej kurkumy
  • szczypta pieprzu

Ziemniaki, marchew i cebulę umyć, obrać, ugotować (ok. 30 min) i odcedzić. Dynię umyć i pokroić na kawałki (usunąć gniazdo), ugotować na bulionie (ok. 30 min). Przelać do wysokiego naczynia, zblendować razem z warzywami. Dodać przyprawy, wymieszać. Nać pietruszki poszatkować. Zupę przelać do misek, przyozdobić natką.

Kurczak z kurkumą i cytryną

  • 2 piersi kurczaka
  • 1 l bulionu warzywnego
  • 1 cytryna
  • 1 łyżka kurkumy w proszku
  • 1 łyżka imbiru w proszku lub 1 łyżeczka startego świeżego imbiru
  • ½ pęczka lubczyku / kolendry / naci pietruszki (do wyboru)
  • szczypta pieprzu

Piersi kurczaka opłukać, pokroić w kostkę, ugotować (ok. 15 min). Cytrynę umyć dokładnie szorując skórkę, pokroić w półtalarki (bez obierania). Kurczaka odcedzić, przełożyć do naczynia żaroodpornego, zalać bulionem, dodać cytrynę. Poszatkować lubczyk. Dodać do kurczaka kurkumę, imbir i lubczyk, piec przez ok. 15-20 min w temperaturze 180 st. C.

Kotlety z kurkumą

  • 40 dag mięsa mielonego drobiowego
  • 1 duża cebula
  • 1 łyżeczka kurkumy
  • 1 łyżeczka kuminu mielonego lub w ziarnach
  • szczypta pieprzu

Pokroić cebulę w kostkę, wymieszać z mięsem. Dodać przyprawy. Uformować w ręku kulki lub wałeczki, włożyć do naczynia żaroodpornego. Piec w temperaturze 200-220 st. C przez 30 min. Uwagi: Wypływający z mięsa pod wpływem wysokiej temperatury tłuszcz zastąpi olej.

Faszerowana papryka z kurkumą

  •  4 duże słodkie papryki red bell (mogą być innego koloru do wyboru)
  • 20 dag ciecierzycy
  • 20 dag pomidorów
  • 4 ząbki czosnku
  • 1 łyżeczka pociętej świeżej kolendry
  • ½ łyżeczki kurkumy
  • ½ łyżeczki kuminu olej rzepakowy
  • szczypta pieprzu

Paprykę umyć, odciąć gniazdo, usunąć je tak, by otrzymać z papryki naczynie z pokrywką. Czosnek posiekać lub przecisnąć przez prasę, podsmażyć na oleju. Dodać ciecierzycę i pomidory i dusić przez kilka minut, a następnie dodać kolendrę, kurkumę i kumin. Dodać pieprzu. Papryki nasmarować olejem, włożyć farsz, zamknąć „pokrywkami”. Umieścić w żaroodpornym naczyniu i piec przez ok. 40 minut w temperaturze 180 st. C.

Uwagi: Danie można przygotować również zastępując ciecierzycę 200 g mięsa mielonego.

Wytrawne naleśniki z kurkumą

  • 2 różnokolorowe słodkie papryki
  • 20 dag mięsa mielonego do wyboru
  • 1 szklanka mąki żytniej
  • 1 szklanka mleka
  • 1 jajo kurze
  • 1 łyżeczka kurkumy
  • 1 łyżeczka słodkiej papryki
  • 1 łyżeczka kuminu
  • olej rzepakowy
  • szczypta pieprzu

Papryki oczyścić, pokroić w paski, poddusić. Mięso poddusić, dodać pieprz do smaku, dodać paprykę, przyprawić kuminem. Umyć jajo i sparzyć. Zbić je w misce, dodać mleko i mąkę, a następnie zmiksować. Dodawać na przemian mleko i mąkę, jeśli konieczne, do uzyskania konsystencji płynnego ciasta. Dodać kurkumę i słodką paprykę. Dodać odrobinę oleju do ciasta. Wylać kroplę oleju na patelnię i rozgrzać ją, rozpuszczając olej w ten sposób. Po nasmarowaniu całej patelni smażyć naleśniki. Następnie faszerować każdy z nich farszem i podgrzać na patelni.

Jajecznica z kurkumą

  • 2 jaja kurze
  • 2 cebule szalotki
  • 1 łyżeczka poszatkowanej świeżej kolendry
  • kurkuma
  • szczypta pieprzu

Cebulę umyć i pokroić, podsmażyć na patelni. Jaja umyć i sparzyć. Rozbić i zmieszać w misce lub bezpośrednio na patelni. Dodać szalotkę i przyprawy. Smażyć wedle uznania („na miękko” lub „na twardo”).

Przepisy na desery z kurkumą

Pieczone jabłka z kurkumą i cynamonem

  • 4 duże jabłka
  • 50 dag rodzynek
  • 2 łyżki miodu
  • 1 łyżeczka kurkumy mielonej lub tartej świeżej
  • 1 łyżeczka cynamonu mielonego

Rodzynki sparzyć, wymieszać z miodem, kurkumą i cynamonem. Jabłka umyć, odciąć wierzchołki i dół, wydrążyć gniazda. Zatkać jabłka od dołu, napełnić je farszem z rodzynek, przykryć „pokrywkami”. Piec ok. 15-20 min w temperaturze 180 st. C.

Marchewkowe ciasto z kurkumą

  • 2 szklanki mąki pszennej
  • 4 jaja kurze
  • 2 szklanki startej marchwi
  • 1 szklanka oleju rzepakowego
  • ½ szklanki brązowego cukru
  • 2 łyżki miodu
  • 1 łyżka cynamonu
  • ½ łyżeczki kurkumy
  • 1 łyżeczka sody oczyszczonej
  • 1 łyżeczka proszku do pieczenia szczypta soli

Jajka utrzeć z cukrem, stopniowo dodawać oleju i ciągle miksować. Po uzyskaniu gładkiej masy, po trochu dodawać mąkę, bez przerwy miksując. Dosypać soli, cynamonu, kurkumy, sody i proszku do pieczenia, dodać miód, zmiksować. Dodać marchew i wymieszać ciasto łyżką. Przelać do formy i piec ok. 50-60 min w temperaturze 180 st. C.

Przepisy na napoje z kurkumą

Kawa z kurkumą

  • 1-2 łyżeczki świeżo zmielonej kawy
  • 1 łyżeczka miodu
  • ½ łyżeczki mielonego kardamonu
  • ½ łyżeczki mielonej kurkumy
  • szczypta pieprzu
  • śmietanka (opcjonalnie)

Do zaparzonej kawy dodaj przyprawy i przykryj na ok. 2 min. Dodać miód i śmietankę. Uwagi: W sprzedaży dostępne są małe sitka do zaparzania ziół w kubku. Możesz je wykorzystać, jeśli nie lubisz mieć w kubku nic poza kawą.

Bawarka z kurkumą

  • 1 szklanka mleka
  • 1-2 nasiona kardamonu
  • 1 łyżeczka czarnej herbaty liściastej
  • 1 łyżeczka brązowego cukru
  • ½ łyżeczki sproszkowanej kory cynamonu
  • ½ łyżeczki startej kurkumy
  • szczypta pieprzu

Mleko wlać do rondelka, mieszać do momentu wrzenia. Dodać herbatę, cukier i przyprawy, mieszać do zagotowania. Przelać napój do szklanki przez sitko.

Gorąca czekolada z kurkumą

  • 50 g gorzkiej czekolady
  • 1 szklanka mleka
  • ½ szklanki śmietanki
  • ½ łyżeczki mielonej kurkumy
  • ½ łyżeczki mielonego cynamonu
  • 1 łyżeczka miodu (opcjonalnie)
  • szczypta pieprzu
  • szczypta chilli

Mleko i śmietankę podgrzać. Dodać pokruszoną czekoladę i przyprawy cały czas mieszając. Po uzyskaniu jednolitej masy przelać do kubków.

Żółte smoothie z kurkumą

  • 1 szklanka mleka kokosowego
  • 2 banany
  • 1 mango
  • 1 jabłko
  • 1 łyżeczka kurkumy
  • 1 łyżeczka nasion chia (szałwii hiszpańskiej)
  • ½ łyżeczki słodkiej papryki
  • 1 świeża figa

Owoce umyć i pokroić. Zblendować razem z mlekiem kokosowym. Dodać przyprawy, pokrojone figi.

Zielone smoothie z kurkumą

  • 2 liście jarmużu
  • 1 jabłko
  • 1 banan
  • 2 cm korzenia kurkumy
  • 1 szklanka wody

Jarmuż, kurkumę i owoce umyć, pokroić, wrzucić do wysokiego naczynia. Dolać wodę, zblendować.

Gdzie można kupić kurkumę?

Sproszkowaną kurkumę można dostać w większości sklepów spożywczych i wielobranżowych oraz w marketach spożywczych. Świeży korzeń kurkumy znajdziemy w marketach na stanowisku z warzywami i owocami oraz w sklepach ze zdrową żywnością.

Artykuł należy do raportu
Kurkuma - złoty przepis na zdrowie
Zobacz cały raport
Wczytaj więcej
Nasze magazyny