Metale ciężkie - skąd się biorą i jak je usunąć z organizmu?

Metale ciężkie upośledzają funkcje poznawcze, działanie układu immunologicznego i płodność, a przy tym znacząco podnoszą ryzyko rozwoju nowotworów. Są jednak sprawdzone sposoby, by pozbyć się ich z organizmu.

Redakcja Oczymlekarze.pl 23 maj 2023

Artykuł na: 49-60 minut

Zdrowe zakupy

Suplementy diety

Andrographis ParActin®

Suplementy diety

Ashwagandha KSM-66 BIO

Suplementy diety

AstaZine® Astaksantyna

Żeńszeń fermentowany GS15-4®

Spis treści

Ołów, rtęć i kadm występują w środowisku w takich ilościach, że niemal wszyscy jesteśmy do pewnego stopnia nimi zatruci. Są w wodzie z kranu, pożywieniu, wypełnieniach dentystycznych, lekach, przyborach kuchennych, starych farbach, a nawet w kosmetykach i przyborach toaletowych.

Jakie metale ciężkie najbardziej nam zagrażają?

Rtęć można śmiało nazwać jedną z najbardziej niebezpiecznych dla organizmu substancji. W formie metylortęci zanieczyszcza środowisko. Znajduje się np. powietrzu, glebie, zasobach żywności i wody, produktach do pielęgnacji ciała oraz amalgamatach stomatologicznych. Jej związki wchodzą w łańcuchy pokarmowe i są tym samym ciągłym zagrożeniem dla organizmów żywych.
Ołów występuje powszechnie w atmosferze, wodach, biosferze, w skorupie ziemskiej. Obecny jest w spalinach samochodowych, barwnikach, insektycydach itp. Co więcej, pierwiastek ten kryje się w alarmująco wielu kosmetykach i produktach do higieny osobistej. W Polsce jego zawartość w żywności często przekracza dopuszczalne normy. Wchłanianie z przewodu pokarmowego u dzieci sięga 50%, a u noworodków nawet 80%¹. Alarmujące są badania stwierdzające obecność Pb we krwi pępowinowej dzieci kobiet żyjących w zanieczyszczonym środowisku².
Kadm Wydawać by się mogło, że skoro kadm jest stosunkowo słabo rozpowszechniony w skorupie ziemskiej, to nie będzie stanowił problemu. Nic bardziej błędnego! Pierwiastek ten znajduje się w dymie papierosowym. Ponadto wyniku działań człowieka stał się głównym zanieczyszczeniem chemicznym środowiska, a ponieważ jest wykorzystywany w wielu procesach technologicznych w różnych gałęziach przemysłu i rolnictwie, jego obecność stwierdza się w powietrzu, wodzie i glebie oraz w roślinach i tkankach zwierząt.

Dlaczego kadm jest niebezpieczny?

Najwięcej emitują go kopalnie rud ołowiowo-cynkowych, huty cynku i ołowiu. Jako tlenek kadmu uwalniany jest też do atmosfery w czasie spalania węgla, oleju opałowego itp. W przemyśle stosuje się go do wytwarzania barwników i stabilizatorów tworzyw sztucznych i galwanicznych powłok ochronnych oraz do produkcji alkalicznych baterii niklowokadmowych, sztucznych ogni, farb fluorescencyjnych³. Zanieczyszczone tym metalem w ilości od 10 do 100 mg/kg nawozy sztuczne (np. superfosfaty) są jego znaczącym źródłem w środowisku. Długotrwałe i powszechne ich stosowanie prowadzi do zanieczyszczenia gleby kadmem i jej ciągłego skażenia⁴, bowiem pierwiastek ten raz wprowadzony do środowiska nie podlega degradacji i pozostaje w ciągłym obiegu.

Jego długi okres półtrwania przekłada się bezpośrednio na gromadzenie tego pierwiastka w organizmach roślin, zwierząt i ludzi. W efekcie głównym źródłem pobierania kadmu przez organizm jest skażona nim żywność: produkty zbożowe, ryby oraz warzywa i owoce. U ludzi 75% tego pierwiastka w codziennej diecie pochodzi z produktów roślinnych, wśród których główne jego źródło stanowią ziemniaki, np. w USA 25%, a w Australii aż 55%. W żywieniu niemowląt i dzieci kadm pochodzi przede wszystkim z marchwi⁵. Jego największe wchłanianie następuje w dwunastnicy, a gromadzi się przede wszystkim w wątrobie i nerkach, co może prowadzić do uszkodzenia ich struktur⁶.

Długotrwałe i powszechne stosowanie sztucznych nawozów prowadzi do zanieczyszczenia gleby kadmem i jej ciągłego skażenia. Pierwiastek ten raz wprowadzony do środowiska nie podlega degradacji i pozostaje w ciągłym obiegu.

Zawartość kadmu w organizmie dorosłego człowieka wynosi ok. 15-30 mg i wzrasta z wiekiem. Wynika to z wyjątkowo długiego okresu półtrwania tego pierwiastka, który szacuje się na ok. 20 lat. Kadm jest wydalany z organizmu przede wszystkim z moczem (dlatego jego ilość w urynie może być wskaźnikiem stopnia skażenia organizmu). Niewielkie ilości tego metalu najczęściej sprzężonego z glutationem, cysteiną czy metalotioneiną są wydalane z kałem⁷.

Metale ciężkie - złodzieje elektronów

Wszechobecność metali ciężkich w naszym środowisku sprawia, że mają wiele możliwości wniknięcia do organizmów ludzi i zwierząt, a skutki absorpcji nawet niewielkich ilości tych pierwiastków, mogą ujawnić się dopiero po wielu latach, ponieważ niektóre z nich gromadzą się w organizmie. Z tego właśnie powodu ołów, kadm i rtęć uważane są za szczególnie toksyczne dla ludzi i ekosystemów.

Metale ciężkie w organizmie człowieka łączą się z białkami, kwasami nukleinowymi oraz lipidami uszkadzając w ten sposób komórki lub zaburzając ich funkcje metaboliczne i immunologiczne. Skala zaburzeń jest uzależniona od ilości wprowadzonego do organizmu pierwiastka, czasu ekspozycji organizmu, stopnia toksyczności substancji, jej formy chemicznej, rozpuszczalności w płynach ustrojowych i lipidach, a także odporności nieszczęśnika, do którego trafiła. Często organami najbardziej narażonymi na skutki ekspozycji na metale są te narządy, które są związane z detoksykacją lub eliminacją metalu. Dlatego też kadm, rtęć i ołów głównie uszkadzają wątrobę i nerki. Ponadto często stwierdza się ich akumulację w kościach, mózgu i mięśniach.

Badania naukowe potwierdzają związek między ekspozycją na metale ciężkie a powstaniem stresu oksydacyjnego (to stan, gdy zaburzona jest równowaga pomiędzy działaniem wolnych rodników tlenowych, powstających w trakcie każdego oddechu, a działaniem mechanizmów, które je usuwają). Co gorsza, skumulowane w organizmie metale ciężkie powodują nasilenie produkcji wolnych rodników oraz osłabienie mechanizmów obronnych, co może skutkować rozwojem nowotworów.

Jak objawia się zatrucie metalami ciężkimi?

Jednorazowa ekspozycja na którykolwiek z nich w dużej ilości może spowodować natychmiastowe wystąpienie objawów toksyczności, takich jak mdłości, wymioty, bóle głowy i drgawki. Co, jednak gdy człowiek jest poddany długotrwałej ekspozycji na niskie dawki metali ciężkich? Liczne badania dowodzą, że może to być przyczyną obniżenia ilorazu inteligencji i problemów z płodnością.

Kadm nawet przy bardzo niskich stężeniach w organizmie jest pierwiastkiem o wysokiej toksyczności. Uszkadza jelita, nerki, wątrobę, prowadzi do odwapnienia kości i zmian w układzie kostnym (gdyż zaburza metabolizm wapnia, magnezu, żelaza, cynku i miedzi w komórkach). Może powodować niedokrwistość, niepłodność lub zaburzenia w układzie krwionośnym. Badania epidemiologiczne wykazały ścisły związek między ekspozycją na działanie kadmu (drogą inhalacyjna i pokarmową) a występowaniem nowotworów u ludzi (zwłaszcza nerek, prostaty, jąder i płuc)⁸. Może działać embriotoksycznie i teratogennie. Podobnie jak ołów obniża odporność organizmu na infekcje⁹ oraz działa na układy enzymatyczne komórek zastępując jony metali w metaloenzymach.

Związki tego ostatniego z kolei powodują opóźnienie rozwoju umysłowego u dzieci. Ponadto ołów wywołuje schorzenia przewodu pokarmowego, zaburzenia metabolizmu kostnego, funkcji układu endokrynnego i rozrodczego oraz osłabienie hemopoezy, czyli krwiotworzenia. Indukuje też zmiany patologiczne w wielu narządach. Rtęć nie ustępuje im kroku – może działać teratogennie, mutagennie i karcenogennie. Wpływa niekorzystnie na układ nerwowy, zaburza działanie układu immunologicznego, m.in. poprzez obniżenie poziom przeciwciał IgG i IgM lub zmniejszając odporność na choroby wirusowe i pasożytnicze¹⁰.

Przypadek Henrietty
Przytaczamy zapiski dr Patricka Kingley'a, który przez 40 lat praktykował medycynę holistyczną i specjalizował się w tzw. beznadziejnych przypadkach. Henrietta Talbot została przyprowadzona do mojego gabinetu przez męża Martina oraz córkę Janet. Podejrzewali oni, że po śmierci bliskiej osoby zaczęła rozwijać się u niej choroba Alzheimera. Kilka dni po pogrzebie Henrietta udała się do miasta na umówione układanie włosów, wyszła jednak od fryzjera, zanim mąż przyjechał ją odebrać. W końcu Martinowi przyszło do głowy, gdzie też mogła podziewać się żona. Pojechał do daleko położonej części miasta, gdzie mieszkali razem 50 lat wcześniej, i tam znalazł ją, siedzącą ma murku i mamroczącą, że jej klucz nie pasuje do drzwi.

W toku naszej konsultacji lekarskiej zauważyłem, że Henrietcie dużo czasu zajęło rozebranie się do badania, po nim zaś zapięła guziki nie tak, jak trzeba. Dałem jej skierowanie na testy krwi oraz na obrazowanie rezonansem magnetycznym (MRI) i kazałem wrócić z wynikami za 2 tygodnie.
Nie jest łatwo poprawnie zdiagnozować Alzheimera, jednak wyniki testu MRI Henrietty dosyć wyraźnie na niego wskazywały, podobnie jak morfologia, która wykazała niedobory witaminy B12 oraz kwasu foliowego. Na jaw wyszedł też zadziwiająco niski poziom witaminy D, magnezu oraz kwasów tłuszczowych omega-3 oraz niepokojąco wysokie stężenie homocysteiny.

Poleciłem mężowi Henrietty, by z jej diety wyeliminował mleko pochodzenia zwierzęcego, cukier przetwarzany przemysłowo, sztuczne dodatki do żywności oraz wszystkie źródła kofeiny, w tym herbatę i kawę, czekoladę oraz napoje gazowane. Rozpocząłem kurację, podając kobiecie cotygodniowe, dożylne kroplówki witamin i minerałów o wysokim stężeniu magnezu oraz witaminy B12. Przepisałem jej też suplementy witaminy D2, K2 i kwasów tłuszczowych omega-3 oraz kompleks witamin z grupy B. Zaleciłem również przeprowadzenie specjalistycznego testu Kelmera na obecność rtęci w organizmie, który dał pozytywny wynik. U Henrietty stwierdzono wysokie stężenie tego metalu ciężkiego, co z pewnością miało związek z dużą liczbą plomb amalgamatowych w jej jamie ustnej. Medycyna konwencjonalna przyznaje, że chorobie Alzheimera często towarzyszy stan zapalny, który sprawia, że neurony zaczynają ginąć. Uczeni z amerykańskiego University of Kentucky oraz kanadyjskiego University of Calgary w toku badań klinicznych dowiedli, że kontakt z oparami rtęci o niskim stężeniu (wydzielanymi m.in. przez plomby amalgamatowe) hamuje pracę tubuliny. Jest to białko globularne, które odpowiada za formowanie komórek, w tym również neuronów, a zaburzenia jego funkcjonowania towarzyszą najprawdopodobniej chorobie Alzheimera¹.

Podczas badania wstępnego zwróciłem też uwagę, że pod pachami Henrietty znajdują się ślady od aluminium. Zapytałem więc, jakiego używa dezodorantu. Martin oznajmił mi, że jego żona od lat używa dezodorantu tej samej marki. Podobnie jak większość dezodorantów, ten używany przez nią zawierał rtęć, zasugerowałem więc, by wybrała bezpieczniejszy, naturalny dezodorant, np. z dodatkiem kryształków bądź olejków eterycznych.
Zwykłe dezodoranty zawierają też aluminium, zaś przeprowadzone w Kalifornii badania dowodzą, że metal ten jest obecny w mózgach zmarłych pacjentów z alzheimerem. Ta neurotoksyna po przedostaniu się do mózgu i ośrodkowego układu nerwowego powoduje zaburzenia procesów poznawczych oraz otępienie², natomiast najnowsze doniesienia na ten temat wykazały, że nie sposób dłużej ignorować kontaktu z aluminium jako czynnika wywołującego chorobę Alzheimera³.

Po miesiącu terapii stan Henrietty poprawił się na tyle, że zgodziła się na usunięcie z jamy ustnej zawierających rtęć plomb. W tym czasie przepisałem jej 600 mcg selenu, 45 mg cynku oraz 3 g witaminy C, aby znajdujące się w organizmie pacjentki rtęć i aluminium związały się z nimi i w ten sposób uległy chelatacji. Po 3 miesiącach, w których trakcie stan Henrietty dalej się poprawiał, a poziom homocysteiny stopniowo wracał do normy, zdecydowałem się na zmniejszenie dawki witaminy D o połowę.

Po upływie roku wszystko wróciło do normy. W rzeczy samej, zdolności poznawcze Henrietty zregenerowały się na tyle, że była w stanie bardzo wyraźnie i dokładnie przypomnieć sobie, w którym konkretnie momencie coś zaczęło być z nią nie tak – miało to miejsce znacznie wcześniej niż w okresie żałoby po stracie bliskiej osoby.

Źródła: 1. Neurotoxicology, 1997; 18: 315-24; J Neurochem, 1994; 62: 2049-52; 2. J Alzheimers Dis, 2006; 9 [3 Suppl]: 291-300; 3. Int J Alzheimers Dis, 2011; 2011: 276393

Jak pozbyć się metali ciężkich z organizmu?

Wytrop wroga

Prof. dr hab. n. med Jan Lubiński kierujący zespołem z Międzynarodowego Centrum Nowotworów Dziedzicznych Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie, który od kilku lat szuka zależności między poziomem stężenia metali a ryzykiem rozwoju nowotworów, radzi, by przede wszystkim zbadać u siebie poziom metali ciężkich. Należy wiedzieć, jaki mamy poziom poszczególnych mikroelementów, aby je modyfikować w przypadku niedoboru albo nadmiaru np.: poprzez zmianę diety lub ograniczenia źródeł ekspozycji w przypadku zatrucia – wyjaśnia.

Kolejnym ważnym krokiem jest określenie, gdzie w Twoim otoczeniu mogą występować metale ciężkie, a następnie ograniczenie kontaktu z nimi tak bardzo, jak to tylko możliwe.
Jeśli w pracy masz kontakt ze szkodliwymi metalami, zapewnij dobrą wentylację swojego stanowiska. Badanie przeprowadzone wśród ludzi wytwarzających ceramikę, pracujących ze szkliwami zawierającymi kadm i ołów wykazały, że jeżeli ich miejsca pracy były należycie wietrzone, mieli oni znacząco niższy poziom toksycznych metali w analizie włosów¹².

Filtr powietrza wykorzystuje się go w domowych warunkach do oczyszczaczach powietrza z metali ciężkich. Ponadto przechwytuje również alergeny (pyłki, roztocza), bakterie oraz inne stałe zanieczyszczenia.

Zmniejszenie narażenia na kontakt z metalami ciężkimi możesz osiągnąć poprzez stosowanie oczyszczacza powietrza, filtrów wody oraz kupowanie artykułów gospodarstwa domowego i kosmetyków wolnych od tych toksycznych składników. Natomiast jeśli chodzi o modyfikację diety, masz szerokie pole do popisu. Pamiętaj, że owoce morza, ryby słodkowodne i pochodzące z wód przybrzeżnych, morskie ryby głębinowe, takie jak tuńczyk, miecznik i rekin, mięso i podroby pochodzące z intensywnej hodowli (zwłaszcza wątróbka i nerki), a także warzywa i owoce z upraw opryskiwanych pestycydami oraz przetworzona żywność, alkohol i kofeina są potencjalnymi źródłami ołowiu, rtęci i kadmu.

Jeśli palisz – rzuć to!

Wraz z jednym wypalonym papierosem dostarczasz organizmowi ok. 0,1-0,2 μg kadmu. Jego związki wprowadzone bezpośrednio do układu oddechowego w 10% akumulują się w płucach, a pozostała część trafia do krwioobiegu¹¹.

Zadbaj o składniki odżywcze

Badania wykazały, że niska zawartość w pokarmie białka, związków cynku i miedzi oraz wapnia i żelaza zwiększa przyswajanie kadmu z przewodu pokarmowego i jego kumulację w organizmie¹³. Natomiast zwiększona ilość cynku w menu zmniejsza intensywność jego wchłaniania. Wynika to z faktu, że absorbcja kadmu odbywa się z udziałem układów transportujących również jony cynku, miedzi, żelaza lub wapnia i dochodzi do konkurencji między tymi pierwiastkami o przenośnik¹⁴.

Toksycznemu działaniu metali ciężkich przeciwdziałają również – choć w nieco inny sposób – witamina C, magnez i N-acetylocysteina (NAC)¹⁵. Ta ostatnia np. zwiększa wydalanie rtęci przez nerki oraz indukuje usuwanie metylortęci z mózgu. Sugerowane dawkowanie: 1-3 g witaminy C raz dziennie, 20-50 mg cynku raz dziennie, 350 mg magnezu raz dziennie, 600 mg NAC raz dziennie.

Podnieś produkcję glutationu

Jest on ważnym nieenzymatycznym składnikiem systemu antyoksydacyjnego komórek. Pełni w komórkach nie tylko funkcję wewnątrzkomórkowego buforu redoks, bezpośredniego „zmiatacza” reaktywnych form tlenu, ale jest również kosubstratem w reakcjach unieczynniania reaktywnych form tlenu i detoksykacji ksenobiotyków. Ten mocarny antyoksydant bierze też udział w bezpośrednim wiązaniu jonów metali ciężkich (np. kadmu). Gdy ma to miejsce, dochodzi do obniżenia całkowitej zawartości glutationu (GSH) w komórkach, co przyczynia się do nasilenia w nich stresu oksydacyjnego¹⁶.

Jednak przeciwieństwie do większości przeciwutleniaczy, które musimy dostarczać sobie wraz z pożywieniem, GSH możemy wytworzyć w wątrobie. By skutecznie zwiększyć poziom glutationu, musimy dostarczyć organizmowi N-acetylocysteinę (NAC), selen i siarkę, które stanowią materiał budulcowy, niezbędny do jego produkcji. Wprowadź też do diety sylimarynę – aktywny składnik ostropestu plamistego. Udowodniono, że zwiększa ona poziom GSH i zapobiega jego utracie. Nie zapominaj przy tym o witaminie C. Okazuje się, że sama będąc antyoksydantem, atakuje wolne rodniki, przez co zapobiega wyczerpaniu zapasów glutationu. W pewnym badaniu dowiedziono, że branie 0,5 witaminy C dziennie zwiększa poziom GSH w białych krwinkach aż o 47%¹⁷!

Zwalcz metal metalem

Selen wykazuje bardzo wysoki potencjał do wiązania i neutralizowania szkodliwego działania metali ciężkich – kadmu, ołowiu, arsenu czy rtęci. Zwłaszcza w przypadku zatrucia tą ostatnią odgrywa istotną rolę. Suplementacja selenu pozwala na przywrócenie aktywności selenoprotein i demetylację metylortęci, zapewnia ochronę przed uszkodzeniem mitochondriów i DNA oraz prowadzi do redystrybucji rtęci z dala od mózgu¹⁸.

Największe ilości selenu znajdziemy w orzechach, szczególnie brazylijskich, rybach (głównie tuńczyk i łosoś), drobiu i pszenicy, a także grzybach i jajach kurzych.

Potwierdza to 3-miesięczny eksperyment prowadzony w Wanshan w Chinach. Mieszkańcy tego regionu – ze względu na długą historię intensywnego wydobycia i hutnictwa rtęci – cierpią z powodu zwiększonej ekspozycji na nią. Badacze z Chinese Academy of Sciences oceniali wpływ doustnej suplementacji standaryzowanymi drożdżami selenowymi SelenoPrecise na rtęć w moczu, selen i biomarkery związane ze stresem oksydacyjnym u 103 ochotnikach. 53 z nich otrzymywało drożdże (zawierające 100 μg organicznego selenu dziennie), podczas gdy pozostali otrzymywali suplementację zwykłymi drożdżami. Ta próba wykazała, że suplementacja organicznym selenem może zwiększyć wydalanie rtęci i zmniejszyć poziom biomarkerów związanych ze stresem oksydacyjnym¹⁹. Sugerowane dawkowanie: istotne jest utrzymywanie optymalnego stężenia selenu we krwi (ok. 124 mcg Se/l)

Zwiąż i wyrzuć
Nasze ciało jest zazwyczaj dobrze przygotowane do radzenia sobie z toksynami, takimi jak metale ciężkie, lecz jeśli jest przeciążone, mogą one zacząć odkładać się w organizmie. W ciężkich przypadkach niezbędne może być wdrożenie terapii chelatującej. Polega ona między innymi na podawaniu aminokwasów wiążących jony metali znajdujące się we krwi i tkankach, co ogranicza ich toksyczność i umożliwia usuwanie z organizmu. Jednak ten proces może stanowić znaczne obciążenie dla Twojego ciała i w związku z tym należy go stosować jedynie w ostateczności – jako leczenie jednorazowe lub jako środek wyjątkowy w przewlekłym zatruciu toksycznymi metalami. Źródło: Syst Biol Reprod Med, 2010; 56: 147-67; Environ Health Perspect, 2005; 113: 894-9

Możesz też sięgnąć po preparaty łączące w sobie cynk, selen i witaminy. Wbrew popularnej opinii nie ma przeciwwskazań do suplementacji selenu z cynkiem. Warunkiem jest jednak zachowanie odpowiedniej proporcji między nimi. Przetestowano to wielokrotnie podczas różnych badań klinicznych. Zwłaszcza interesująca była randomizowana kontrolowana próba prowadzona przez zespół prof. Luiginy Bonelli nad skutecznością prewencyjnej suplementacji 200 μg selenu, 30 mg cynku, 2 mg witaminy A, 180 mg witaminy C, 30 mg witaminy E u pacjentów po polipektomii. Uczestnicy codziennie przez 5 lat przyjmowali suplement lub placebo. Okazało się, że w ciągu 15 lat nawroty choroby wystąpiły u 48,3% w grupie przyjmującej preparat i u 64,5% w grupie placebo. Włosi podkreślają „statystycznie istotny wpływ suplementacji antyoksydantami na nawrót gruczolaka”²⁰. Sugerowane dawkowanie: 200 μg selenu raz dziennie, 1-3 g witaminy C raz dziennie, 20-50 mg cynku raz dziennie, 350 mg magnezu raz dziennie, 600 mg NAC raz dziennie.

Uzupełnij błonnik

Stosuj zdrową i zbilansowaną dietę, ponieważ niedobór niezbędnych substancji pokarmowych powiązano ze zwiększeniem przyswajania toksycznych metali. Upewnij się, że jesz wystarczające ilości błonnika, ponieważ wiąże on toksyny i ułatwia ich usuwanie z organizmu²¹. Warzywa krzyżowe, takie jak brokuły, kapusta, kalafior i jarmuż są doskonałymi źródłami błonnika. Ponadto zawierają ważne związki chemiczne aktywujące enzymy detoksykacyjne w ciele i podnoszące aktywność antyoksydacyjną²².

Pokochaj kolendrę

To nie tylko smaczny dodatek do potraw z curry i sałatek. Kolendra (cilantro lub pietruszka chińska) jest także doskonałym środkiem oczyszczającym. Dr Yoshiaki Omura odkrył, że po spożyciu wietnamskiej zupy zawierającej to zioło pacjenci wydalali więcej toksycznych metali²³. Ponadto chińska pietruszka w postaci tabletek pomogła pacjentom wydalić złogi rtęci, które powstały w ich ciałach po usunięciu amalgamatowych wypełnień²⁴. Sugerowane dawkowanie: Spróbuj przez ok. 3 tygodnie spożywać 2 łyżeczki dziennie pesto z kolendry.

Zasmakuj w algach

Spirulina jest jedną z najstarszych i najprostszych form życia na Ziemi – tzw. cyjanobakterii. Rośnie na terenach wulkanicznych, gdzie nie można uprawiać innych roślin; na Hawajach oraz w jeziorach o odczynie zasadowym w Afryce i Ameryce Centralnej. W jednym z badań klinicznych uczestnikom podawano 6 g spiruliny dziennie przez 4 tygodnie. Okazało się, że wolniej się męczyli, a przy tym spalili więcej tłuszczu. Ponadto zawarte w tym glonie barwniki pomagają w oczyszczaniu organizmu z toksyn oraz wspierają przemiany metaboliczne i procesy trawienne. To sprawia, że spirulina może być pomocna w odtruciu organizmu z metali ciężkich, zwłaszcza z ołowiu²⁵. Z kolei jednokomórkowy, słodkowodny glon Chlorella pyrenoidosa jest bogatym źródłem chlorofilu, mającego zdolność wiązania metali ciężkich, takich jak kadm, ołów oraz rtęć, i ułatwia ich usuwanie z organizmu. Alga ta zawiera też glutation, kluczowy związek w naturalnym systemie detoksykacyjnym naszego ciała²⁶. Upewnij się, że zakupione preparaty są dobrej jakości, gdyż same algi również mogą być skażone metalami ciężkimi.

Jak usunąć pasożyty?

Wiadomo, że metale ciężkie wyraźnie obniżają odporność organizmu na zakażenia wirusowe, i bakteryjne. Jednak stosunkowo niewiele badań poświęcono ich wpływowi na parazytozy. Co jest o tyle dziwne, że większość z nas ma lub miała pasożyty. Naukowcy szacują, że aż 95% dzieci ma ich od 1 do 5 rodzajów!

W literaturze przedmiotu dostępne są głównie badania na zwierzętach, które potwierdzają, że ksenobiotyki podawane doświadczalnie w postaci związków chemicznych lub emisji przemysłowych modulują odpowiedź immunologiczną żywiciela na obecność pasożyta, czego odbiciem może być zwiększenie lub zmniejszenie intensywności inwazji robaczyc¹. W jednym z nich wykazano u owiec narażonych na długotrwałą emisję przemysłową, składającą się głównie ze związków Hg, Cu, Pb, Cd, Cr, Zn i zarażanych doświadczalnie metacerkariami Fasciola hepatica, obniżenie aktywności fagocytarnej granulocytów. Ekstensywność dojrzałych przywr u zwierząt wzrosła o 12% w porównaniu z grupą kontrolną². Natomiast u świnek morskich zarażonych doświadczalnie Ascaris suum i poddanych krótkotrwałemu działaniu 5-dniowemu podobnych emisji przemysłowych, wykryli znaczne obniżenie liczby limfocytów T i B oraz zdolności fagocytarnej makrofagów, przy 8-krotnym zwiększeniu liczby larw w płucach³!

Z kolei polska uczona prowadząca obserwację wpływu chlorku kadmu na przebieg włośnicy u myszy, wskazuje, że pasożyty mogą rozwijać oporność na toksyczne działanie metali ciężkich. W pierwszym doświadczeniu liczba dorosłych Trichinella spiralis i larw mięśniowych była statystycznie niższa w porównaniu z grupą kontrolną, co wskazywało na bezpośrednie toksyczne oddziaływanie tego metalu na pasożyty. W drugim eksperymencie, w którym myszy zarażano larwami pobranymi z gryzoni traktowanych poprzednio kadmem, liczba postaci dojrzałych była podobna jak u grupy kontrolnej, natomiast znacząco wzrosła liczba larw mięśniowych. Sugeruje to możliwość pojawienia się w populacji larw T. spiralis mutantów opornych na działanie kadmu⁴.

Potwierdzają to badania przeprowadzone na modelu larw Nippostrongylus brasiliensis u szczurów, poddanych działaniu związków ołowiu⁵.
Wróćmy jednak do ludzi. Najczęściej w naszym przewodzie pokarmowym bytują: tasiemce i obleńce – owsiki, glista ludzka, włosogłówka. Atakują nas też pierwotniaki – czyli lamblie. Choć trudno w to uwierzyć, choroby pasożytnicze należą do najpowszechniejszych na świecie. Tylko jedna osoba na 10 unika w ciągu życiu zarażenia parazytami. W organizmie ludzkim może ich mieszkać ok. 300 gatunków. Wbrew powszechnemu przekonaniu bytują nie tylko w jelicie. Niechciani goście lokują się w płucach, wątrobie, mózgu, mięśniach, stawach i skórze, czyniąc tam spustoszenie. Powodują alergie, bóle głowy, kłopoty ze snem i wagą. Dlatego specjaliści medycyny niekonwencjonalnej, zanim rozpoczną jakąkolwiek kurację, na początek zalecają odrobaczenie organizmu. Zabieg ten znacząco wzmacnia odporność, a często skutkuje też osłabieniem ataków duszności i odczynów alergicznych oraz złagodzeniem bólów menstruacyjnych.

Jak wykryć pasożyty?
Ich obecność w organizmie stwierdza się, badając kał. By wynik był prawidłowy, należy wykonać badania kilku jego próbek w różnym czasie. Najbardziej wiarygodnym badaniem jest metoda serologiczna, która pozwala stwierdzić poziom przeciwciał we krwi. W przypadku podejrzenia zakażenia tasiemcem lub glistą pomocne może być wykonanie USG. Osoby raz zarażone pasożytami powinny wykonać badania 3-4 razy w roku.

Wyproś niechcianych gości
Leczenie chorób pasożytniczych należy ustalać z lekarzem, który przepisze odpowiednie lekarstwa. Warto to jednak zrobić, by nie wystawiać osłabionego wszechobecnymi metalami ciężkimi organizmu na dalsze uszkodzenia. Jak dowiedli bowiem naukowcy z Warszawy, istnieje ryzyko nakładającego się efektu zatrucia i parazytozy na reakcję układu odpornościowego⁶. Szczęśliwie wiele roślin, owoców, a także ziół ma właściwości przeciwrobacze i może skutecznie pomóc pozbyć się pasożytów, jednocześnie wzmacniając efekt kuracji odtruwającej.

Czosnek pospolity to naturalny antybiotyk, który skutecznie hamuje wzrost bakterii. Pomoże w oczyszczaniu organizmu z toksyn i pasożytów – przede wszystkim owsików, glist i tasiemców. Roślina działa na nie drażniąco, a większa dawka wręcz paraliżująco. Podczas kuracji trzeba codziennie jeść 2-3 ząbki czosnku (nie w jednej porcji, tylko np. do śniadania, obiadu, kolacji).

Zioła przeciwpasożytnicze Takie działanie mają przede wszystkim wrotycz, piołun, krwawnik, glistnik i kruszyna. Warto je parzyć i pić. Można też kupić gotowe mieszanki do kąpieli o działaniu przeciwpasożytniczym. Na dobę przed kąpielą obowiązuje dieta bez cukru. Zabieg powtarzaj raz na tydzień.

Przyprawy Parazyty nie znoszą goździków, szałwii, imbiru, chrzanu, tymianku, kopru włoskiego i pieprzu kajeńskiego. Jedz też produkty bogate w błonnik, bo pomagają pozbyć się nie tylko toksyn, ale też owsików i ich larw. Pestki dyni zwalczają owsiki, tasiemce i glistę ludzką. 60-80 świeżo wyłuskanych pestek utrzyj w moździerzu z odrobiną wody i cukru. Masę podziel na 3 części. Jedz je rano, na czczo. Po 5 godz. wypij łyżkę oliwy z oliwek. Olej z goździka korzennego to bardzo silny antyoksydant o mocnym działaniu na pasożyty jelitowe. Orzech włoski zawiera substancję zwaną juglanem, która jest skuteczna w przypadku chorób pasożytniczych. Soki z kiszonej kapusty, ogórków lub buraków pomagają ograniczyć ilość pasożytów przewodu pokarmowego.

Źródła: 1 Wiadomości Parazytologiczne T. 46 (4) 2000: 447-54; 2.Helminthologia 1993, 30: 29-34; 3. Vet. Parasitol. 1993, 47: 245-254; 4. Wiad. Parazytol. 1992, 38: 109-115; 5. Wiad. Parazytol. 1992, 37: 453-5; Wiad. Parazytol. 1994, 40: 53-8; 6. Pol. J. Environm. Stud. Supl. 1997, 6: 12-4.

Wypoć się

Zafunduj sobie pobudzający seans w saunie – to świetna metoda oczyszczania organizmu. Badania naukowe dowodzą, że w pocie użytkowników sauny znajdowano ołów, rtęć, kadm i arsen²⁷. Możesz wybrać się do sauny parowej albo na daleką podczerwień. Te ostatnie emitują promieniowanie cieplne w postaci promieniowania podczerwonego, które bezpośrednio wnika w ciało. Na większość osób pozytywnie wpływa korzystanie z takiej sauny przez ok. 3-5 min co drugi dzień. Stosując tę metodę, pamiętaj o wypijaniu dużej ilości wody w celu uzupełnienia utraconych płynów, a następnie zawsze bierz prysznic, by zapobiec powtórnemu wchłonięciu dopiero co usuniętych toksyn.

Wypróbuj nalewkę odtruwającą

HMD (Heavy Metal Detox) jest homeopatycznym lekiem odtruwającym, sporządzonym z homeopatycznej chlorelli i jej czynnika wzrostu z dodatkiem nalewki z liści kolendry (Coriandrum sativum). W wysokiej jakości badaniu przeprowadzonym z udziałem 350 pracowników odlewni metali przyjmowanie 40-60 kropli 3 razy dziennie oczyszczało ciało z glinu, antymonu, arsenu, berylu, kadmu, ołowiu, rtęci, niklu, talu i uranu, nie naruszając przy tym poziomu żadnego z niezbędnych minerałów²⁸.

Ruszaj się

Aktywność fizyczna może wspomóc oczyszczanie i to nie tylko sprawiając, że się spocisz. Nawet pojedyncza sesja ćwiczeń na rowerze stacjonarnym może podwoić poziom kluczowych enzymów biorących udział w odtruwaniu organizmu, pomagając ciału w pozbyciu się toksycznych metali i innych szkodliwych substancji²⁹. Postaraj się wykonywać 20-30 min ćwiczeń aerobowych (tych, które sprawiają, że masz lekką zadyszkę) 3-5 razy w tygodniu, a później zawsze bierz prysznic.

Pij wodę!

To ułatwia płynne przechodzenie pokarmu przez jelita i utrzymanie regularnych wypróżnień. Przewlekłe odwodnienie może powodować zaparcia, które mogą powodować uczucie wzdęcia i ospałości. Uczeni wykazali, że już odwodnienie na poziomie ok. 1% może znacznie obniżyć nastrój, zmniejszyć koncentrację i powodować bóle głowy³⁰.

W eksperymencie przeprowadzonym we Francji dowiedziono, że gdy dorośli, którzy spożywali mniej niż 1,2 l wody dziennie, zwiększyli spożycie wody do 2,5 l dziennie, byli szczęśliwsi, mieli więcej energii i czuli się spokojniejsi³¹. Dlatego podczas detoksu tak ważne jest utrzymywanie odpowiedniego poziomu nawodnienia. Ponadto picie wody pomaga, gdy chcesz pozbyć się nadprogramowych kilogramów, których dorobiłaś się w jesienno-zimowym sezonie. Wykazano, że jej picie tymczasowo zwiększa tempo przemiany materii, dzięki czemu spalasz więcej kalorii. Już 0,5 l wody może zwiększyć tempo metabolizmu nawet o 30% na godzinę³². Jednak nie traktuj jej jako boostera, którym będziesz podkręcać metabolizm – zbyt dużo wody, jest w stanie zachwiać gospodarkę elektrolitową, co może być groźne dla życia!

Wyniki kilku badań pokazały, że kobiety i dzieci, które piją zalecaną ilość płynów w ramach programu odchudzania, zwykle tracą na wadze więcej niż osoby pijące jej mniej³³. Jak pokazuje inne – dorośli obu płci z nadwagą, którzy wypijali 0,5 l wody przed posiłkami, stracili o 40% więcej na wadze niż ci, którzy tego nie robili³⁴. Można to częściowo wytłumaczyć wzrostem metabolizmu, ale może to być również spowodowane wpływem wody na apetyt. Badacze wiążą ją ze zmniejszeniem głodu³⁵. Możesz pić zwykłą wodę albo dodawać do niej kawałki owoców, warzyw lub ziół (tak by zmienić jej smak). Rozważ też picie wody alkalicznej. Neutralizuje ona utleniający wpływ wolnych rodników, chroni przed starzeniem organizmu, a jej zasadowy odczyn sprawia, że znakomicie oczyszcza organizm z toksyn i ułatwia utrzymanie jego równowagi kwasowo-zasadowej. Badanie przeprowadzone na Montana State University w 2010 r. przeprowadzone przez 4 tygodnie na grupie młodych dorosłych dowiodło, że spożywanie jonizowanej wody alkalicznej wiązało się z poprawą równowagi kwasowo-zasadowej oraz stanu nawodnienia³⁶.

Natomiast naukowcy z kilku ośrodków rozsianych po USA zauważyli, że u ludzi, którzy doświadczyli odwodnienia po wysiłku fizycznym, spożycie wody poddanej elektrolizie o wysokim pH obniżyło lepkość krwi³⁷. Podczas procesu jonizacji struktura wody zmienia się w taki sposób, że jest łatwiej wchłaniana przez komórki, ponieważ jej klastry składają się z mniejszej ilości cząstek. Uczeni zaobserwowali, że już w ciągu minuty od spożycia alkalicznej wody jonizowanej – jest ona w stanie przeniknąć do płynu mózgowo-rdzeniowego, co pozwala nam się lepiej skoncentrować i ułatwia myślenie. Na koniec warto dodać, że oznaki starzenia, wcześniej widoczne są u odwodnionych osób. Nic w tym dziwnego – wszak prawie w 70% składamy się z wody, która znajduje się w naszych płynach ustrojowych – krwi, limfie, ślinie, żółci czy kwasach żołądkowych.

Jak widać, jest sporo powodów, dla których warto pić ok. 2-3 l płynów nie tylko podczas detoksu, ale każdego dnia. Istnieje wiele sposobów na to, by pomóc organizmowi w samodzielnym pozbyciu się metali ciężkich. Jednak przed rozpoczęciem opisanych powyżej kuracji zasięgnij opinii doświadczonego lekarza, który zna Twój stan zdrowia. On doradzi, jaką metodę wybrać, a z której lepiej zrezygnować.

Bibliografia

PTL 1991, 46: 443-7
Mutat. Res. 1980, 76: 115-41; Arch. T pxizol. 1993, 58: 203-4
Med. Pracy. 1995, 46: 109-224.
Toxicol. Lett. 2003, 137: 65-83
Bromat. Chem. Toksykol. 2003, 267: 101-3
Ann. Rev. Pahrmacol. Toxicol. 1999, 39: 267-94.
Kosmos. 2007, 1-2: 87-97; 14. Toxicol. Apel. Pharmacol. 2005, 204(3): 274-308.
Post. Hig. Med. Dośw. 2005, 59: 1-7; 26. Biometals. 2004, 17: 555-8; Mut. Res. 2003, 533: 107-20; Toxicol. Apel. Pharmacol. 2005, 207: 179-86
Post. Hig. Met. Dosw. 1980, 34: 249-72
Toxicol. Appl. Pharmacol. 1980, 52: 245-55; Am. J. Vet. Res. 1975, 36: 1501-1054; Am. J. Vet. Res. 1973, 34: 1457-8
Environ. Health Prospect. 2004, 112: 1099-103
J Toxicol Environ Health, 1991; 34: 423–31
Terapia. 1997, 7: 28-30
Food Chem. Toxicol. 2001, 39: 967–971
ScientificWorldJournal, 2013; 2013: 219840
Food Chem.Toxicol. 2004, 42(3): 429-38
Am J Clin Nutr. 2003;77(1):189-95
Toxicology Communications 2021, vol. 5, No. 1, 19-59
Environ Sci Technol. 2012 Oct 16;46(20):11313-8
J Gastroenterol. 2013 Jun;48(6):698-705
Environ Health Perspect, 1998; 106 Suppl 1: 203-16; J Nutr Biochem, 2005; 16: 50-8
Pharmacogn Rev, 2010; 4: 118-26
Acupunct Electrother Res, 1995; 20: 195-229
Acupunct Electrother Res, 1996; 21: 133-60
J Zhejiang Univ Sci B, 2005; 6: 171-4
Fundam Appl Toxicol, 1985; 5: 816-31
J Environ Public Health, 2012; 2012: 184745
Explore!, 2005; vol 14 no 4
Life Sci, 1990; 47:427-32
Eur J Clin Nutr. 2007 May;61(5):616-22; Eur J Clin Nutr. 2007 May;61(5):616-22; Nutr Rev. 2010 Aug;68(8):439-58
PLoS One. 2014 Apr 11;9(4):e94754
J Clin Endocrinol Metab. 2007 Aug;92(8):3334-7; J Clin Endocrinol Metab. 2003 Dec;88(12):6015-9
J Nat Sci Biol Med. 2014 Jul;5(2):340-4; Int J Obes (Lond). 2011 Oct;35(10):1295-300
Obesity (Silver Spring). 2010 Feb;18(2):300-7
Obesity (Silver Spring). 2015 Sep;23(9):1785-91; Nutr Rev . 2010 Sep;68(9):505-21
J Int Soc Sports Nutr. 2010 Sep 13;7:29
J Int Soc Sports Nutr. 2016 Nov 28;13:45