Cynamon, wanilia, goździki, pomarańcze i świeże gałązki jodły lub sosny to tylko niektóre bożonarodzeniowe zapachy. Kiedy unoszą się w domach, dosłownie czujemy magię Świąt. Warto również pamiętać, że możemy wykorzystać je do poprawy naszego samopoczucia i stanu zdrowia. Wiele olejków eterycznych i substancji zapachowych poprawia bowiem kondycję psychiczną i fizyczną, co już od 100 lat wykorzystuje się w aromaterapii.
Ta dziedzina medycyny naturalnej rozwija się dzięki ponad 2 tys. aktywnych związków chemicznych, które wchodzą w skład olejków eterycznych występujących w świecie roślin 1. Należą do nich m.in. olejki terpenowe i nieterpenowe (pochodne fenylopropanu), a także substancje siarkowe, azotowe, pochodne acetylenu, tropolony, kumaryny oraz kwasy organiczne2. Stosowane w kąpieli, podczas masażu i inhalacji albo po prostu rozpylone w pomieszczeniu, doskonale wpływają na cały organizm.
W dobie antybiotykooporności olejki eteryczne wykazują cenny potencjał przeciwbakteryjny3, a ponadto działają wykrztuśnie, antyseptycznie, przeciwzapalnie, przeciwbólowo, łagodząco na rany, relaksująco i kojąco na nerwy.
Olejek sosnowy i jodłowy
Wybierając bożonarodzeniową choinkę, warto uwzględnić właściwości popularnych drzewek wykorzystywane w aromaterapii. Olejek sosnowy z powodzeniem stosuje się w profilaktyce i terapii chorób układu oddechowego. Badania wskazują też, że pozyskiwany z pędów i pąków sosny olejek działa stymulująco na układ immunologiczny4, a wyciąg z kory, który zawiera niewielkie ilości olejku eterycznego, ma właściwości przeciwutleniające, przeciwzapalne i przeciwdrobnoustrojowe5.
Ponadto olejek sosnowy działa odświeżająco i pobudzająco. Z kolei olejek jodłowy ma działanie antyseptyczne, harmonizujące organizm, odświeżające i hamujące wydzielanie potu. Można wcierać go w bolące miejsca w razie choroby reumatycznej lub infekcji.
Olejek goździkowy
Ta popularna świąteczna przyprawa, nadająca wypiekom korzenny smak, doskonale wpływa na łagodzenie objawów chorób układu pokarmowego zarówno u dzieci, jak i dorosłych.
Goździkowy olejek eteryczny wykazuje bowiem silne działanie przeciwdrobnoustrojowe, głównie dzięki zawartości eugenolu6. Stanowi też składnik syropów czy tabletek do ssania, ponieważ dzięki aktywności przeciwzapalnej (głównie przeciwobrzękowej) przywraca drożność przewodów nosowych i wspomaga ogólną odporność.
Olejek cynamonowy
Dodawany do kąpieli lub rozpylany w powietrzu doskonale wpływa na układ immunologiczny, a także leczy kaszel i katar7. Inhalacje z rozgrzewającym olejkiem cynamonowym pomagają łagodzić zmiany w gardle (ustępują przekrwienie, ból i pieczenie towarzyszące infekcji). Stosuje się go również przy wyczerpaniu, kłopotach z trawieniem (doskonale przyspiesza metabolizm i spalanie tłuszczu) lub bólach mięśniowych. Jego pobudzające właściwości sprawiają, że poprawia pamięć i koncentrację, a nawet zwiększa libido!
Olejek waniliowy
W przeciwieństwie do cynamonu, eteryczny olejek wanilii ma działanie uspokajające, wyciszające oraz łagodzące napięcie i niepokój. Badania przeprowadzone na szczurach dowiodły nawet, że zwalcza on długotrwały stres i przewlekłą depresję, podnosząc poziom serotoniny i dopaminy w mózgu8.
Dzięki uspokajającym właściwościom łagodzi również objawy napięcia przedmiesiączkowego (PMS) i przywraca równowagę hormonalną, a także łagodnie normalizuje ciśnienie krwi. Z kolei właściwości przeciwutleniające olejku waniliowego chronią organizm przed przedwczesnym starzeniem, skutecznie neutralizując działanie wolnych rodników.
Olejek anyżowy
Pozyskiwany z rośliny biedrzeniec anyż olejek już od wielu lat zaliczany jest do naturalnych substancji najsilniej hamujących wzrost grzybów drożdżoidalnych i pleśniowych9. Znajduje również zastosowanie w problemach gastroenterologicznych, likwidując wzdęcia i kolki oraz wykazując właściwości spazmolityczne10.
Działa na tyle delikatnie, że stosuje się go nawet u małych dzieci. Olejek eteryczny pozyskiwany z anyżu pomaga także w przypadku infekcji i nieżytów górnych dróg oddechowych oraz działa wykrztuśnie. Pozostaje również cenioną substancją kosmetyczną, stosowaną w leczeniu trądziku i łojotoku. Jego składniki przyspieszają gojenie ran i ograniczają wydzielanie sebum.
Olejek pomarańczowy
Choć jego skład i właściwości różnią się w zależności od miejsca pochodzenia owoców i sposobu otrzymywania, przyjmuje się, że olejek pomarańczowy działa wykrztuśnie, żółciopędnie i rozkurczowo. Uspokaja i ułatwia zasypianie, jest zatem stosowany do kąpieli relaksujących oraz w nawilżaczach powietrza.
Liczne analizy potwierdzają, że olejek z pomarańczy zwalcza drobnoustroje (bakterie, niektóre grzyby drożdżopodobne i pleśniowe, wirusy) oraz insekty11. Ponadto badania wykazują, że dzięki zawartości flawonoidów o właściwościach przeciwutleniających może obniżać ryzyko chorób sercowo-naczyniowych12.
Bibliografia
- Klimek R., Olejki eteryczne. WPLS, Warszawa 1957, s. 482
- Postępy Fitoterapii 2014; 4: 216-226
- Postępy Fitoterapii 2012; 3: 139-145
- Aromaterapia 2000; 2 (20): 24-27
- J Agric Food Chem 2005; 53 (15): 5922-5931
- Nowa Pediatria 2002; 4: 239-242
- Panacea 2009; 1 (26): 11-13
- Psychiatry Res. 2015; 225 (3): 509-514
- Pharmazie 1980; 35: 608
- Postępy Fitoterapii 2014; 1: 48-53
- A Reviews 2010; 31 (4): 267-278
- Food Chem 2007; 104: 466-479
