Nasze magazyny
Sok pomarańczowy - nie tylko witamina C
Dzięki dużej zawartości witaminy C i kwasu foliowego sok z pomarańczy może zmniejszać ryzyko wystąpienia różnych rodzajów raka, chorób układu krążenia, powiązanych z wiekiem problemów ze wzrokiem i przeziębienia, a także zaburzeń rozwoju układu nerwowego u płodu1. Warto też wiedzieć, że:
- sok pomarańczowy 100% ma niski indeks i ładunek glikemiczny
- na każdy gram naturalnego cukru zawartego w soku pomarańczowym 100% przypada 20 mg witaminy C, potasu i kwasu foliowego2
- dzięki zawartości kwasu cytrynowego sok z pomarańczy wykazuje działanie prewencyjne wobec kamicy nerkowej3
- w jednym z badań picie świeżo przygotowanego soku pomarańczowego w ilości około 600 ml dziennie przez 90 dni znacznie zwiększyło całkowitą aktywność antyoksydacyjną osocza i zatrzymało powiązane z wolnymi rodnikami uszkadzanie lipidowej otoczki komórek u osób z hiperlipidemią4
- w innym badaniu odnotowano, że picie 500 ml soku pomarańczowego 100% przez 12 tygodni zwiększyło o 62% spożycie witaminy C i o 39% kwasu foliowego - w grupie kontrolnej ten efekt nie wystapił2
Sok żurawinowy - ochrona pęcherza
Nie potwierdzono leczniczego działania tego soku na zainfekowane drogi moczowe, jednak specjaliści podkreślają, że jego regularne spożywanie zapobiega problemom z pęcherzem o podłożu bakteryjnym. Dzięki dużej zawartości antyoksydantów, np. witamin C i E, sok z żurawiny:
- obniża poziom cholesterolu i glukozy we krwi
- obniża ciśnienie tętnicze krwi
- redukuje stres oksydacyjny
- może zapobiegać stanom zapalnym5
W jednym z badań naukowcy zadali sobie pytanie, czy spożywanie soku z żurawiny faktycznie zmniejsza występowanie zakażeń dróg moczowych u osób w wieku powyżej 60 lat, które przebywają w szpitalu:
- badaniem objęto 376 osób
- tylko 3,7% uczestników z grupy otrzymującej sok zapadło na zapalenie pęcherza - w grupie placebo odsetek ten był dwa razy większy6
W innym badaniu seniorzy mieli pić sok żurawinowy przez 6 miesięcy: spośród spożywających go ochotników jedynie 4% doświadczyło problemów z pęcherzem moczowym, natomiast w grupie placebo było to 7%6
Sok pomidorowy - zdrowe mięśnie
Sok pomidorowy zawiera podobną ilość witaminy C co sok pomarańczowy, jest ponadto doskonałym źródłem likopenu - antyoksydantu i naturalnej substancji przeciwnowotworowej:
- likopen powstrzymuje procesy powiązane z odkładaniem się cholesterolu w naczyniach krwionośnych i chroni przed chorobą wieńcową7
- duża zawartość błonnika (8 mg /100 g soku) sprawia, że sok pomidorowy zapobiega zaparciom8
- jest on też źródłem potasu, pierwiastka niezbędnego do prawidłowej pracy mięśni, jednak pity w zbyt dużych ilościach może doprowadzić do hiperkalemii - potwierdza to przypadek mężczyzny, który przebywając na morzu, pił jedynie sok pomidorowy, w ilości sięgającej 15 szklanek dziennie
prawidłowe stężenie potasu we krwi wynosi 3,5-5 mmol/l; wspomniany mężczyzna miał 8,5 mmol/l potasu we krwi9
Sok jabłkowy dobry na astmę
Jest chętnie spożywany i co ważne, może nas miło zaskoczyć:
- u pacjentów z umiarkowanym lub zaawansowanym stadium choroby Alzheimera picie przez miesiąc jednej szklanki soku jabłkowego dziennie spowodowało złagodzenie stanów lękowych, pobudzenia i omamów
- codzienne picie tego soku łagodzi świszczący oddech towarzyszący astmie, co potwierdzono w badaniu z udziałem 1640 uczniów szkół podstawowych10
Ponadto regularne spożywanie naturalnie mętnego soku jabłkowego powiązano z mniejszym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych10.
Czy soki owocowe powodują cukrzycę?
Badania z łącznym udziałem ponad 137 tys. ochotników wykazały, że spożywanie soków owocowych nie ma znaczącego związku z ryzykiem rozwoju cukrzycy typu 2. Potwierdziły to również badania kohortowe z udziałem ponad 320 tys. osób. Inne badanie wykazało, że istnieje zależność między spożywaniem soków owocowych a ryzykiem rozwoju zespołu metabolicznego.
Dla organizmu jest ona korzystna tylko w przypadku umiarkowanego picia soków - zarówno mała, jak i zbyt duża ich podaż prowadziła do zaburzeń metabolicznych11. Jak zatem powiedział słynny lekarz Paracelsus, wszystko zależy od dawki. Soki owocowe warto pić ze względu na ich liczne właściwości prozdrowotne, ale trzeba to robić z umiarem.
Napój z suszonych śliwek - naukowo potwierdzona ulga dla wątroby
Badanie przeprowadzone w 2010 r. wykazało, że codzienne picie na czczo napoju przygotowanego z suszonych śliwek wpływa na wyniki prób wątrobowych:
166 zdrowych ochotników (średnia wieku 43 lata) przydzielono losowo do jednej z trzech grup:
- grupie A podawano 3 suszone śliwki (1 porcja)
- grupa B (kontrolna) miała pić czystą wodę
- grupa C dostawała 6 suszonych śliwek (2 porcje)
Następnie:
- grupy A i C miały przygotowywać napój z suszonych śliwek, co polegało na zalaniu ich wieczorem szklanką wody, i wypić go rano na czczo, a następnie zjeść namoczone śliwki
- badanie trwało 8 tygodni
- ukończyło je tylko 107 ochotników
Istotne zmiany dotyczyły wyników dwóch prób wątrobowych:
- ALP, czyli fosfatazy alkalicznej (jej stężenie wzrasta przy upośledzeniu wydalania żółci); norma dla osoby dorosłej wynosi 20-70 IU/l
- ALT, czyli aminotransferazy alaninowej (jej podwyższony poziom oznacza np. zapalenie wątroby); norma dla kobiet to < 33 IU/l , a dla mężczyzn: < 41 IU/l
Uśrednione zmiany wskaźnika ALP po 8 tygodniach badania były następujące:
- w grupie A: z 185,31 na 150,89 IU/l
- w grupie B: z 201,91 na 187,02 IU/l
- w grupie C: z 175,95 na 177 IU/l (wzrost)
Uśrednione zmiany wskaźnika ALT po 8 tygodniach badania były następujące:
- w grupie A: z 20,62 na 15,43 IU/l
- w grupie B: z 23,2 na 24,05 IU/l (wzrost)
- w grupie C: z 21,76 na 21,31 IU/l
Specjaliści uznali zatem, że napój z jednej porcji suszonych śliwek może wykazywać korzystne działanie na wątrobę, więc jeśli nie ma żadnych przeciwwskazań, powinien być włączony do diety pacjentów. Ochotnicy biorący udział w tym badaniu mieli przed przystąpieniem do niego wyniki ALT poniżej normy, a napój śliwkowy dodatkowo je obniżył12.
Napój z suszonych śliwek to również naturalny środek przeczyszczający. Działanie to zawdzięcza dużej zawartości błonnika (nawet dwa razy większej niż sok ze świeżych śliwek). Jednak ze względu na występujący w nim cukier, należy pić go z umiarem13.
- https://ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminC-Consumer/
- http://www.postepyfitoterapii.pl/nowe-badania-naukowe-100-sok-pomaranczowy-i-jego-zaskakujace-wlasciwosci-zdrowotne/
- Citrus Fruit Biology, Technology and Evaluation 2008, s. 501-514
- Sports and Energy Drinks Volume 10: The Science of Beverages 2019, s. 399-439
- Blumberg JB, Camesano TA, Cassidy A, et al., Cranberries and their bioactive constituents in human health. Adv Nutr. 2013;4(6):618-632. Published 2013 Nov 6. doi:10.3945/an.113.004473
- Hisano M. et al., Cranberries and lower urinary tract infection prevention, Clinics (Sao Paulo), 2012; 67(6): 661-668, doi:10.6061/clinics/2012(06)18
- Nutraceuticals Efficacy, Safety and Toxicity 2016, s. 49-59
- Donnish Journal of Food Science and Technology, Vol 2(1) s. 001-009 Dec 2016
- The Journal of Urology, 171(1): 353; DOI:10.1097/01.ju.0000099701.87932.d0
- Vallée Marcotte B. et al.,Health Benefits of Apple Juice Consumption: A Review of Interventional Trials on Humans. Nutrients, 2022;14(4): 821. Published 2022, Feb 16, doi:10.3390/nu14040821
- Ruxton C.H.S., Myers M., Fruit Juices: Are They Helpful or Harmful? An Evidence Review. Nutrients. 2021; 13(6): 1815. Published 2021 May 27, doi:10.3390/nu13061815
- Pak. J. Pharm. Sci., Vol.23, No.4, October 2010, s. 463-466
- E. Worobiej i wsp., Ocena jakości wybranych soków i nektarów śliwkowych, SGGW
- 14 Food and Nutrition Sciences 07(04): 252-261; DOI:10.4236/fns.2016.74027
