Nasze magazyny
Oto kilka prostych kroków, które zmniejszą twój niepokój i dyskomfort. Stres psychologiczny powiązany z mammografią (i jej możliwymi wynikami) był czynnikiem, który zadecydował o tym, że United States Preventive Services Task Force zmienił w 2009 roku rekomendacje dotyczące częstotliwości przeprowadzania tego badania w grupie wiekowej 50-74 lata, zalecając jego wykonywanie co dwa lata (wcześniej było to raz na rok).
Ale mammografia naprawdę ratuje życie, pomagając rozpoznać raka piersi u kobiet, gdy nie ma jeszcze żadnych objawów choroby.
Czy mammografia jest bolesna, czy powoduje dyskomfort?
Naukowcy wzięli pod lupę badania odnoszące się do bólu i dyskomfortu powiązanego z mammografią. Wyniki przedstawionej przez nich metaanalizy nie były jednoznaczne - w zależności od badania od jednego do 77% pacjentek zgłaszało odczuwanie bólu podczas wykonywania mammografii.
Jednocześnie analizy przeprowadzone w Beth Israel Deaconess Medical Center wykazały, że większość kobiet nie doświadcza w związku z tym badaniem żadnego bólu czy lęków, ale towarzyszy im pewien dyskomfort. Być może dzieje się tak dlatego, że ból jest subiektywnym odczuciem i w zależności od jego natężenia może być różnie określany, także mianem dyskomfortu.
Niezaprzeczalnym faktem jest natomiast to, że po mammografii większość kobiet uznaje, iż nie była ona wcale tak nieprzyjemna, jak się obawiały.
Co zrobić, żeby mammografia była mniej bolesna?
Poza zrozumieniem, że mammografia zwykle nie jest tak nieprzyjemna czy bolesna, jak wiele kobiet sądzi, istnieją proste rozwiązania, które pomogą ci zmniejszyć lęk przed tym badaniem i które uczynią samo badanie mniej nieprzyjemnym:
Ogranicz spożycie kawy przed mammografią
Okazuje się, że kofeina może uczynić twoje piersi wrażliwszymi na ból. Spróbuj zmniejszyć jej podaż na kilka dni przed badaniem. Jeśli zwykle pijesz kawę, nie rezygnuj z tego zupełnie, ponieważ możesz nabawić się w ten sposób bólu głowy z powodu odstawienia tej używki.
Wypróbuj paracetamol przed mammografią
W celu zmniejszenia dyskomfortu można bezpiecznie zastosować 4 godziny przed badaniem paracetamol, w standardowej dawce. Niektóre pacjentki deklarują, że lek zmniejsza po badaniu pojawiający się czasem obrzęk. Unikaj aspiryny i innych niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ), takich jak ibuprofen, ponieważ zwiększają one ryzyko powstania mikrourazów naczyń krwionośnych i siniaków.
Ćwicz przed mammografią
Badanie przeprowadzone niedawno przez specjalistów z Barretos Cancer Hospital w Brazylii wykazało, że kobiety, które ćwiczyły przez 20 minut bezpośrednio przed badaniem mammograficznym, deklarowały mniejsze odczuwanie bólu niż panie, które nie ćwiczyły (być może dlatego, że aktywność fizyczna wpływa na wydzielanie endorfin, hormonów o właściwościach łagodzą cych ból).
Ćwiczenia obejmowały rozgrzewkę i rozciąganie, a następnie serię 10 ruchów angażujących górną część ciała (np. kręcenie kół rękoma czy ramionami lub podnoszenie rąk z zaplecionymi palcami).
Dowiedz się, czego się spodziewać na mammografii
Kobiety uzbrojone w wiedzę na temat przebiegu badania doświadczają z jego powodu mniej bólu i dyskomfortu (być może dlatego, że automatycznie odczuwają mniejszy niepokój).
Jeżeli przygotowujesz się do mammografii po raz pierwszy, poproś lekarza, by dokładnie ci je przedstawił, jak tylko wystawi ci skierowanie. Kilka dni przed badaniem wybierz się w okolice placówki, w której będziesz miała robioną mammografię, by wiedzieć dokładnie, jak się tam dostać i - jeśli prowadzisz samochód - gdzie możesz zaparkować.
Jeżeli to możliwe, zabierz ze sobą dla otuchy przyjaciółkę lub członka rodziny. Im mniej spraw będzie cię niepokoiło w dniu badania, tym bardziej poczujesz się zrelaksowana - i tym samym podczas wykonywania mammografii odczujesz mniejszy ból.
Czy miesiączka wpływa na badanie mammograficzne?
Większość kobiet wie, że odczuwany dyskomfort jest mniejszy, jeśli badanie mammograficzne wykonywane jest w pierwszych dwóch tygodniach cyklu miesiączkowego, kiedy piersi są mniej wrażliwe na dotyk. Również wyniki badania są wówczas bardziej wiarygodne, ponieważ do połowy cyklu tkanka piersiowa jest mniej zwarta i łatwiej przechodzą przez nią promienie rentgenowskie.
Implanty i mammografia
Silikon nie jest w pełni przepuszczalny dla promieniowania rentgenowskiego i blokuje dostęp do znajdujących się za nim struktur piersi, co utrudnia prawidłowe obrazowanie. Opracowano jednak procedury, które pomagają tę przeszkodę ominąć.
Podczas standardowej mammografii zdjęcia wykonywane są w dwóch płaszczyznach, a w przypadku kobiet z implantami piersi robi się je jeszcze w dwóch kolejnych. Jeśli ten problem dotyczy również ciebie, upewnij się podczas rejestracji na mammografię, czy w danej placówce pracują technik i lekarz z odpowiednim doświadczeniem.
Jakie problemy zdrowotne mogą zwiększać ból lub dyskomfort podczas badania mammograficznego?
- Przewlekły ból - gdy będziesz zapisywała się na badanie, zgłoś ból, jeśli to również twój problem.Być może w zespole pracuje osoba przeszkolona w badaniu pacjentek z chronicznym bólem. Kontynuuj przyjmowanie swoich leków i pamiętaj o zastosowaniu wymienionych w tym artykule rad. Jeśli ból podczas badania będzie za silny, nie krępuj się powiedzieć o tym osobie je przeprowadzającej.
- Zmniejszona tolerancja na zimno - jeśli ten problem dotyczy także ciebie, poproś technika wykonującego mammografię o coś, czym będziesz mogła się okryć, a najlepiej przywieź ze sobą rozpinaną bluzkę, jakkolwiek powinnaś wiedzieć, że badanie trwa zaledwie kilka minut. Jeżeli marzną ci dłonie, możesz poprosić o rękawiczki silikonowe.
- Gęsta tkanka w piersiach - mniej więcej 25% kobiet po menopauzie ma gęstą tkankę w piersiach. To oznacza, że w dużej części składa się ona z tkanki gruczołowej, która nie tylko słabiej przepuszcza promienie rentgenowskie, lecz również powoduje, że piersi stają się wrażliwsze na ból, który można jednak łagodzić, ograniczając na przykład spożycie kofeiny, o czym już wcześniej wspominałam.
- Lumpektomia - jeśli zostałaś poddana zabiegowi chirurgicznego usunięcia guzka w piersi, porozmawiaj z lekarzem na temat przeprowadzania kolejnych badań piersi.
- Nadmierna masa ciała - otyłe kobiety są prawie dwa razy bardziej wrażliwe na ból występujący podczas wykonywania mammografii niż panie z prawidłową masą ciała. Trudno dokładnie określić, jaka jest tego przyczyna, niemniej nadwagę faktycznie powiązano z mniejszą tolerancją bólu. Niektóre pacjentki zgłaszają też, że w przypadku dużego biustu badanie jest bardziej bolesne. W takim przypadku tym bardzie zastosuj się do wskazówek podanych w tym artykule.
- Niepełnosprawność nie jest przeszkodą
- Korzystanie z wózka inwalidzkiego nie powinno powstrzymać cię przed zgłoszeniem się na mammografię.
Gdy będziesz zapisywała się na mammografię, powiadom rozmawiającą z tobą osobę, że będziesz na przykład potrzebowała pomocy przy rozebraniu się, utrzymaniu pozycji pionowej, uniesieniu ramion czy podniesieniu się z wózka.
W pomieszczeniu, gdzie wykonuje się mammografię, technik powinien być jedyną towarzyszącą ci osobą, by uczynić badanie tak komfortowym, jak to tylko możliwe.
