Cukrzyca - objawy, przyczyny, dieta

Pod nazwą cukrzyca kryje się szereg chorób metabolicznych charakteryzujących się hipergikemią. Sprawdź, jak odżywiać się w przebiegu cukrzycy.

24 wrzesień 2019
Artykuł na: 4-5 minut
Zdrowe zakupy

Cukrzyca - co to jest? Typy cukrzycy

Cukrzyca to grupa chorób, w przebiegu których organizm nie jest zdolny do prawidłowego metabolizmu węglowodanów. W wyniku tego dochodzi do wzrostu poziomu glukozy we krwi, co z kolei podnosi ryzyko chorób serca (w tym zawału) i nerek, a także do uszkodzenia połączeń nerwowych.

Dotychczas rozpoznano kilka typów cukrzycy.

  • Cukrzyca typu 1 (insulinozależna) objawia się niedostatecznym wyrzutem insuliny z trzustki.
  • Cukrzyca typu 2 - to brak reakcji komórek organizmu na insulinę transportującą glukozę.
  • Cukrzyca ciążowa - to przejściowe zaburzenie gospodarki węglowodanowej, które występuje u niektórych kobiet w trakcie trwania ciąży. Zdiagnozowanie cukrzycy ciążowej zwiększa ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2 w późniejszym wieku. 
  • Cukrzyca typu LADA (należy do cukrzycy typu 1 o podłożu immunologicznym) - ujawnia się późno, najczęściej u osób powyżej 35. r.ż. Ten typ cukrzycy jest klinicznie insulinoniezależny.
  • Cukrzyca monogenowa (insulinoniezależna) - diagnozowana w 1 - 2% przypadków cukrzycy, a jej przyczyną jest czynnik genetyczny (mutacja genu). Występuje zazwyczaj u osób poniżej 25. r.ż.
  • Cukrzyca związana z mukowiscydozą, CFRD - (insulinozależna), dotyczy ok. 20% nastolatków i 50% dorosłych z mukowiscydozą.

Cukrzyca - objawy

Do objawów cukrzycy należą:

  • częste oddawanie moczu (wielomocz, poliuria),
  • wzmożone pragnienie i apetyt,
  • niezamierzona utrata masy ciała,
  • osłabienie, wzmożona senność.

Cukrzyca typu 1 najczęściej atakuje dzieci, młodzież i młodych dorosłych, podczas gdy cukrzyca typu 2 dotąd dotykała jedynie osób po 40. r.ż., teraz jednak diagnozuje się ją u coraz młodszych pacjentów. Problem stanowi przede wszystkim nieodpowiednia dieta bogata w węglowodany i cukry proste (będące składnikiem wielu produktów przetworzonych, a także naturalnie występujące w owocach).

Dlatego w zapobieganiu i leczeniu ważną rolę odgrywa dieta, posiłki bogate w węglowodany złożone, których źródłem są pełnoziarniste zboża i warzywa. Z uwagi na to, że wszystkie węglowodany są rozkładane w organizmie na cukry proste, jedzenie produktów zawierających cukry złożone pozwala na długie uwalnianie energii, podczas gdy produkty przetworzone dostarczają dużej dawki energii spalanej w krótkim czasie, co może spowodować najpierw skok insulinowy, a później stan osłabienia, omdlenia, a nawet śpiączki glikemicznej wynikający ze znacznego spadku stężenia cukru we krwi.

Nadmiar glukozy dzięki insulinie kierowany jest do wątroby, która przemienia go w glikogen, który następnie ulega transformacji w tłuszcz i gromadzi się w ciele. W razie potrzeby tłuszcz jest uwalniany, by znowu stać się glikogenem, a potem glukozą i dostarczyć energii każdej komórce ciała.

Cukrzyca - przyczyny 

Cukrzyca typu 1 - przyczyny 

Dotychczas nie udało się jednoznacznie ustalić przyczyn cukrzycy typu 1. Wiadomo, że jest ona chorobą autoimmunologiczną, w przebiegu której dochodzi do uszkodzenia trzustki, a w konsekwencji zaburzenia wydzielania insuliny. Trudno jednak orzec, co jest jednoznacznym czynnikiem etiologicznym, dlatego często przyczyny cukrzycy typu 1 określane są jako idiopatyczne (niejasne).

Cukrzyca typu 2 - przyczyny

Wystąpienie cukrzycy typu 2 determinowane jest głównie przez wpływ środowiska i styl życia.

Czynnikami ryzyka są:

  • otyłość,
  • niska aktywność fizyczna, dieta bogata w węglowodany proste,
  • wiek,
  • uwarunkowania genetyczne,
  • ciąża.

Cukrzyca - dieta, naturalne sposoby zapobiegania i kontroli choroby

Dieta niskowęglowodanowa (o niskim indeksie glikemicznym) oraz umiarkowana aktywność fizyczna to sprawdzone sposoby na kontrolowanie przebiegu choroby. W przypadku cukrzycy typu 1 ważne jest przede wszystkim regularne przyjmowanie insuliny.

Dieta w cukrzycy polega na regularnym jedzeniu: 5 posiłków co 3 godziny to złoty standard. Dieta bogata w kwasy tłuszczowe omega-3 oraz błonnik nie tylko może zahamować postęp choroby, ale też w przypadku cukrzycy typu 2 cofnąć ją. Ważne jest, aby dieta zawierała odpowiednią ilość witamin, składników mineralnych i błonnika. Ponadto pomaga zapobiegać wielu problemom, w tym chorobom układu krążenia, refluksowi żołądkowo - przełykowemu oraz przedwczesnemu starzeniu.

W kontrolowaniu gospodarki węglowodanowej w przebiegu cukrzycy typu 2 mogą okazać się pomocne:

  • suplementy diety: kwas R-alfaliponowy (R-ALA), benfotiamina, N-acetylocysteina (NAC), acetylo-L-karnityna, tauryna, sulforafan, L-karnozyna

  • zioła: gurmar (Gymnema sylvestre), cynamon, berberyna, ekstrakt z czarnych jagód, ekstrakt z liści zielonej herbaty, ekstrakt kurkuminy, miłorząb japoński (Ginkgo biloba), żeń-szeń, przepękla ogórkowata (Momordica charantia), bazylia azjatycka

Wczytaj więcej
Nasze magazyny