Nasze magazyny
Dna moczanowa – co to jest
Dna moczanowa, inaczej nazywana artretyzmem, to jedna z najbardziej popularnych chorób reumatycznych. Artretyzm wywoływany jest odkładaniem się kryształów moczanu sodu wokół stawów, ale też w innych tkankach. Kwas moczowy powstaje w wyniku trawienia pożywienia (głównie białek) oraz w wyniku rozpadu tkanek.
Układ odpornościowy atakuje kryształy moczanu, w wyniku czego powstają produkty uboczne wywołujące zapalenie stawów.
Dna moczanowa - objawy
Charakterystycznym objawem dny moczanowej są ataki silnego bólu, opuchlizna, zaczerwienienie. U około 30% chorych występuje podwyższona temperatura ciała powyżej 38°C.
W początkowym etapie choroby objawy występują zazwyczaj w obrębie jednego stawu. Najczęściej dna moczanowa dotyczy pierwszego stawu śródstopno–paliczkowego, czyli palucha (nazywana jest wówczas podagrą). Często zajęte przez chorobę miejsca to: staw kolanowy, łokciowy, skokowy, śródstopie, nadgarstek, dłoń, bark, kręgosłup.
Dna moczanowa – przyczyny
Pierwotne przyczyny artretyzmu
- nadmierna produkcja kwasu moczowego w organizmie
- upośledzenie wydalania kwasu moczowego przez nerki
Wtórne przyczyny artretyzmu
- dieta bogata w puryny (wywary i sosy mięsne, galaretki mięsne, podroby, owoce morza, groch, fasola, anchois, sardynki, szparagi)
- nadużywanie alkoholu
- rozpad komórek w przebiegu chorób: białaczki, niedokrwistości hemolitycznej,
- rozpad komórek nowotworowych po zastosowaniu chemio- i/lub radioterapii
- stosowanie leków upośledzających wydalanie kwasu moczowego
Kto jest bardziej narażony na zachorowanie na artretyzm?
- predyspozycje genetyczne,
- hiperurykemia,
- płeć męska,
- okres pomenopauzalny u kobiet
- starszy wiek,
- nadwaga/otyłość,
- nadciśnienie tętnicze,
- dieta bogata w mięso i owoce morza,
- nadużywanie alkoholu,
- stosowane leki (moczopędne - diuretyki, małe dawki kwasu acetylosalicylowego, cyklosporyna),
- pacjenci po przeszczepieniach
Dna moczanowa - leczenie
Leczenie farmakologiczne dny moczanowej polega na podawaniu leków, które hamują produkcję kwasu moczowego lub zwiększają wydalanie kwasu moczowego z moczem. Ważna jest również edukacja pacjentów w zakresie odpowiedniej diety ubogopurynowej i unikanie czynników wywołujących objawy.
Dna moczanowa – jaka dieta?
Dieta powinna zawierać:
- błonnik pokarmowy: warzywa, owoce (wybieraj jagodowe: maliny, truskawki), pełnoziarniste produkty, rośliny strączkowe i nasiona
- odpowiednie ilości wody - minimum 2 l wody dziennie
- kwasy omega-3 o działaniu przeciwzapalnym - źródła to: dzikie ryby morskie bogate w omega-3 (łosoś, tuńczyk, śledź i halibut), nasiona chia, siemię lniane
- odpowiednie źródła białka (ubogie w puryny) - z mięs wybieraj: ekologiczny drób, dziczyznę,
- dobrym zamiennikiem mleka mogą być napoje roślinne (migdałowe, kokosowe, konopne)
- przyprawy o najsilniejszym działaniu przeciwzapalnym to: kurkuma i jej substancja czynna kurkumina, cynamon oraz imbir.
Unikaj takich produktów jak:
- wywary i sosy mięsne, zupy na wywarach, galaretki mięsne i rybne, wątróbka, boczek, szproty, kakao
- alkohol, słodkie napoje, gazowane
- dodatki do żywności, m.in. glutaminian sodu, parabeny,
- niektóre warzywa: bakłażany, pomidory, kukurydza
- owoce o dużej zawartości kwasów,
- słodycze, cukier (biały i brązowy), jasne pieczywo, obwarzanki, herbatniki, krakersy itp.,
- mocna kawa i czarna herbata (zastąp ją herbatą zieloną lub białą),
- olej kukurydziany, syrop kukurydziany,
- produkty mleczne, produkty pleśniowe,
- produkty smażone, produkty sojowe, drożdże,
- oleje i potrawy zawierające kwasy tłuszczowe omega-6, jak np. olej słonecznikowy: zredukuj ich ilość, zwiększając jednocześnie spożycie kwasów tłuszczowych omega-3.
